Tasdiqlandi” O’quv ishlari bo’yicha prorektor V b


Kichik maktab yoshidagi bolalarda nafas olishning kanday xossalari bor



Download 11,49 Mb.
bet128/128
Sana13.06.2022
Hajmi11,49 Mb.
#665871
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   128
Bog'liq
2 5427089193115327052

Kichik maktab yoshidagi bolalarda nafas olishning kanday xossalari bor

upka xajmi kattalashadi

upka xajmi kichrayadi

*nafas tezligi sekinlashadi, upka xajmi kattalashadi

xavodan konga etarlicha kislorod utmasligi

Kichik maktab yoshidagi ukuvchilarda markaziy nerv sistemasi rivojlanishi nima bilan xarakterlanadi

nerv markazining tormozlanishi

*nerv markazlari bir-biri bilan boglovchi tolalar rivojlanadi

nerv tolalari va tugunlari

sezgi organlar ishini bokarish

Kuzning optik sistemasini aniklang. 1.shox parda, 2.tur parda, 3 gavxar, 4.shishasimon tana, tomirli parda

5,2,1

2,5,4

*1,3,4

1,2,3

Kuzning rangi kaysi kuz pardasi bilan boglik

tur parda

*kamalak parda

tomirli parda

shox parda

Kuyidagilarning kaysi biri ichki sekretsiya bezlari garmoni xisoblanadi

ptialin, tiroksin, timozin

timozin, lizosim, intermedin

*melatonin, tiroksin, adrenalin

teseteron, lizotsim, ptialin

Kukrak kafasini kaysi suyaklar tashkil etadi

indeferent kuzgatuvchining mavjudligi

*12 juft kovurga, 12 juft kukrak umurtkasi, tush suyagi

ichki organlar ishini boshkarish

sklet muskul faoliyatni boshkarish

Kuchli, muvozonatlashgan, xarakatchon tip kanday ataladi

xolerik

*songvinik

flegmatik

melanxolik

Kuchsiz, muvozonatlashgan tormozlanish kuzgalishdan ustun tip

xolerik

songvinik

flegmatik

*melanxolik

Lizotsin moddasini kaysi bez ishlab chikaradi

me`da osti

jigar

*sulak

ut pufagi

Markaziy nerv sistemasiga nimalar kiradi

*bosh va orka miya

urta va uzunchok miya

nerv tolalari va tugunlari

sezgi organlar ishini bokarish

Metabolizm nima

moddalar almashinuvi

energiya almashinuvi

nasl koldirish

*moda va energiya almashinuvi yigindisi

Murakkab xarakat malakalari uygunlashuvi necha yoshda oson kechadi

7-8

8-10

12-13

*9-16

Nafas deb nimaga aytiladi

xavodan konga etarlicha kislorod utmasligi

upka va plevra pardalari

*organik moddaning oksidlanib emirilishi

tashki muxit bilan upka alviolalar urtasidagi gaz almashinuvi

Nafas olish organlariga nimalar kiradi

burun bushligi, xikildok

*traxeya va bronxlar, burun bushligi, xikildok, upka va plevra pardalari

upka va plevra pardalari

kapilyarlarda konning sust aylanishi

Nafas olishning axamiyati nimadan iborat

organik moda bilan ta`minlash

jarayonlarni energiya bilan ta`minlash

*parchalanish maxsulotlarini tashkariga chikarish

kon va tukima urtasidagi gaz almashinuvi

Nerv tukimasi nimadan tashkil topgan

akson

dendrit

*neyron

neyrolgiya

Nogora parda kulokning kaysi kismida joylashgan

ichki kulok

urta kulok

tashki kulok

*urta kulok bilan tashki kulok urtasida

Ovkat xazm kilish deb nimaga aytiladi

ovkatning fizikaviy uzgarishi

ovkatning kimyoviy uzgarishi

erishi va singishi

*ovkatning fizikaviy uzgarishi, ovkatning kimyoviy uzgarishi, erishi va singishi

Ovkat xazm kilish sistemasiga nimalar kiradi

ogiz bushligi, xalkum

kizilungach, oshkazon

*ichaklar, jigar, kizilungach, oshkazon, ogiz bushligi, xalkum

ovkatning fizikaviy uzgarishi

Ovkatdan zaxarlanishning kanday turlari bor

botulizm

salmoniez

gepatit

*botulizm, salmoniez

Ogiz bushligida kanday sulak bezlari joylashgan

til osti

*jag oldi, kulok oldi, til osti

kulok oldi

lipaza

Odamning olamni idrok kilish kobilyati katta yarim sharlar pustlogining kaysi zonasiga boglik

eshitish

kurish

*sezish

xarakatlanish

Ontogenez kanday davrlarni uz ichiga oladi

Zigota davri

Embrion davri

Tugilgandan ulgunga kadar bulgan davr

*Zigotadan ulimgacha bulgan davr

Ontogenez nima

Organizmning tarixiy rivojlanishi

*Organizmning individualo rivojlanishi

Organizmdagi evalyuttsion o`zgarishi

Organizmning embrional rivojlanishi

Oshkazon shirasining tarkibida kanday moddalar buladi

pepsin

*xlorid kislota, pepsin, lipaza

lipaza

tripsin, amilaza

Pereferik nerv sistemalariga nimalar kiradi

bosh miya

orka miya

miya sopi

*nerv tolalari va tugunlari

Pubertat davr nima

balogatga etishdan oldingi davr

*balogatga etish davri

etuklik davri

karilik davri

Rettseptor nima

*axborotni impulislariga aylantiruvchi

axbortni uzatuvchi nerv tolasi

axborotni kabul kiluvchi nerv markazi

axbortga javob kaytaruvchi organ

Rivojlanish nima

usish va rivojlanishlarning bir tekisda borishi

umurtka pogonasi, kul-oyok

morfologik sistemalarning shakllanishi

*mikdor jixatdan uzgarish, sifat jixatdan uzgarish

Sklet muskullarining shakllanishi necha yoshgacha davom etadi

*20-25

25-30

30-35

35-40

Skletning vazifasi nimadan iborat

*Tayanch xarakat, ximoya ressor, xarakat, kon xosil kilish

tukimalarda organlar xosil bulishi

tepa va ensa suyaklari orasida

rivojlanishning usishga nisbatan tezlashuvi

Soamtik nerv sistemasining vazifasini kirsating

ichki organlar ishini boshkarish

*sklet muskul faoliyatni boshkarish

markaziy nerv sistemasi ishini boshkarish

nerv markazining kuzgalishi

Sport bilan shugullanuvchilarda skelet muskullari tana massasining necha foizini tashkil kiladi

30

*50

42

20

Sulak ajratishning nerv markazi kaerda joylashgan

orka miyada

miyachada

urta miyada

*uzunchok miya va bosh miya

Sut tishlari necha yoshdan boshlab doimiy tishlar bilan almashinadi

5

*7

8

10

Tana skleti kanday kismlardan iborat

bosh, kukrak kafasi

*kukrak kafasi, umurtka pogonasi

umurtka pogonasi, kul-oyok

kul-oyok

Tashki nafas olish nima

tashki muxit bilan upka alviolalar urtasidagi gaz almashinuvi

*upka bilan alviolalar urtasidagi gaz almashinuvi

alviolalar bilan kapilyarlar orasidagi

kon va tukima urtasidagi gaz almashinuvi

Ta`lim kanday jarayon

*bilish jarayoni

usish jarayoni

rivojlanish jarayoni

biokimyoviy jarayon

Terida kanday analizatorlar joylashgan

*issik va sovukni sezuvchi, ogrikni sezuvchi, taktil

ogrikni sezuvchi

taktil

axbortga javob kaytaruvchi organ

Tilda kanday retseptorlar joylashgan

shirinligini sezuvchi

*nordon va shurni sezuvchi, shirinligini sezuvchi, achchikni sezuvchi

achchikni sezuvchi

axborotni kabul kiluvchi nerv markazi

Timozin garmonini kaysi bez ishlab chikaradi

*ayrisimon

kalkonsimon

gipofiz

epifiz

Tirik materiyaning asosiy sifatlariga nimalar kiradi

urtacha ish bajarish kobilyati

dendrit

*biologik sitemalarning ishonchliligi, yangidan paydo bulishi, Moddalar almashinuvi

biokimyoviy jarayon

Tormozlanish paytida nerv xujayralari

*dam oladi, energiya tarkatadi

uziga energiya tuplaydi

energiya tarkatadi

nerv tolalari va tugunlari

Tuzilish jixatdan nerv sistemalari kanday kismlarga bulinadi

*Markaziy, periferik

urta va uzunchok miya

tez, sekin

uz vaktidagi

Uzokdan yoki yakindan kurish nimaga boglik

kuz gavxarining yassiligiga

*kuz gavxarining kiskarganligiga, kuz gavxarining yassiligiga

kuzning tolikishiga

Barobar

Ukiyotganda yoki yozayotganda yoruglik kaysi tomondan tushishi va kitob bilan kuzning orasidagi masofa kancha bulishi kerak

ung tomondan, 25-30

chap tomondan 30-35 sm

*chap tomondan 35-40

ung tomondan 35-40 sm

Umurtka pogonasining suyakka aylanishi necha yoshda tugaydi

15-16

16-20

20-22

*17-25 yoshda

Upkaning tiriklik sigimi deganda nima tushuniladi

nafas xavosi (500 ml)

kushimcha xavo (1500 ml)

rezerv xavo (150 ml)

*yukoridagilar yigindisi (500-1500-1500)

Usish nima

*xujayralar sonining ortishi

yangidan paydo bulishi

Organizmdagi evalyuttsion o`zgarishi

Zigotadan ulimgacha bulgan davr

Usmirlar kuzining utkirligi kattalarnikiga nisbatan kanday buladi

Past

*YUkori

Barobar

Katta

Funktsional imkoniyat nima?

*ma`lum organning zaxira ish bajara olish kobilyati

urtacha ish bajarish kobilyati

organning eng kam ish bajara olish kobilyati

organning faoliyat sust xolati

Funktsional sitema nima

*organlar va organlar sistemasining birgalikda ishlashi

organlar sistemasining mustakil ishlashi

tukimalarda organlar xosil bulishi

organizmning ichki muxiti

SHartli refleks xosil bilishi uchun kanday sharoit zarur

ovkatlanish

*shartsiz refleks paydo kiluvchi kuzgatuvchi bulmasligi

ragbat bulmaganda sunadi

xayot davomida ortiriladi

SHartli refleksga xos xususiyat

*ragbat bulganda xosil buladi, ragbat bulmagan da sunadi, xayot davomida ortiriladi

ragbat bulmaganda sunadi

xayot davomida ortiriladi

me`da osti

SHartli reflekslar tormozlanishining kanday xillari mavjud

tez, sekin

uz vaktidagi

*tashki ichki

birdaniga sekin

Eshitish retseptorlari kulokning kaysi kismida joylashgan

tashki kulokda

ichki kulokda

urta kulokda

*chiganokda

YAngi tugilgan bolada shirin ta`mni sezish kachon boshlanadi

1-kundan boshlab

5-6 kundan boshlab

*8-10 kunligida

10-15 kunligida

YArim oysimon klapanlar kon aylanish organlarining kaysi kismida joylashgan

*yurak korinchalari, upka arteriyasi

pastki va yukoridagi kovak venada

kovak vena, yurak bulmachasida

upka arteriyasi, aorta




Talaba fanining nazariy asoslarini mukammal bilishlari zarur. Orga-nizmlarni xilma - xiligi ularni hayotiy jarayonlari, rivojlanish asoslarini tuzilish xususiyatlarini farqlay olishi lozim. Organizmlarning to’qimalarini o’sish, rivojlanish, uning tuzilishi, tarkibi, mikroskopik tuzilishi va funkstiyalari. hamda to’qimalarning qayta tiklanishini o’rganish malakali biologlar uchun umumbiologik tayyorgarligidagi asosiy poydevorlardan biri hisoblanadi.


Gistologiya malakali biologlar tayyorlashda umumbiologik fanlarning asosiy poydevorlardan biri hisoblanadi. Jumladan, odam va hayvon anatomiyasi va fiziologiyasi, botanika, zoologiya, fizik va kimyoviy biologiya fanlari bilan uzuviy bog’langan.
Bilogiya va tibbiyotda xar-xil patologik holatlarni aniqlashda to’qimalarda sodir bo’ladigan mikroskopik va ultra mikroskopik o’zgarishlarga qarab aniq xulosalar chiqarishlf muhim ahamiyat kasb etadi.
Tabiatda biologik va ekologik sharoitning o’zgarishi natijasida sodir bo’ladigan mikroskopik o’zgarishlarni aniqlab berish va xulosa chiqarish uchun muhim ma’lumotlarni beradi.
- Birinchi mashg`ulotda mazkur fanga ajratilgan ma`ruza mashg`ulotlari hamda talaba mustaqil ishi soatlarini aniq yozib oling;
- Adabiyotlar ro`yxatini oling.
- Fanni yaxshi o`zlashtirish va o`rganish uchun imkoniyat darajasida dars qoldirmaslikka harakat qiling;
- Agar dars davomida sizda biror savol tug`ilib qolsa, uni daftaringizga aniq qilib yozing va o`qituvchining ma`ruzasi tugashi bilan savolingizni shoshilmasdan so`rang;
- Fanni o`rganish uchun falsafa va boshqa zarur fanlarni birgalikda o`rganishga harakat qiling;
- Darsda faol qatnashishga va bu faolligingiz faqat fanni o`rganishga qaratilgan bo`lishiga harakat qiling;
- Fan bo`yicha joriy va oraliq nazoratlarni dekanat tomonidan belgilangan jadval asosida, o`z vaqtida topshirishni unutmang;
- Joriy va oraliq nazoratlarga qo`yilgan savollar tushunarsiz bo`lsa yoki unga javob bera olmasangiz nazoratdan so`ng albatta vaqt topib, uni javobini topishga harakat qiling;
- Kutubxonaga a`zo bo`lgan bo`lsangiz fanga oid zamonaviy adabiyotlarni olib mutola qilishga harakat qiling;
- Internet sahifalaridagi ma`lumotlardan foydalanmoqchi bo`lsangiz albatta uning ilmiy jihatdan asoslanganligiga e`tibor qiling;
- Qaysi ilmiy adabiyotdan, maqoladan yoki boshqa manbadan qanday ma`lumot olishingizdan qat`iy nazar uning muallifi, nashr etilgan yili va shahrini aniq yozib olishni unutmang;
- Siz o`qiydigan qaysi fan bo`lishidan qat`iy nazar, hech qachon, uni yaxshi bilaman, takrorlash shart emas degan xayollarga bormang, iloji boricha fanlarni takrorlab borishga o`rganing.
Download 11,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   128




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish