24. Ички хўжалик назорати
Мол-мулкнинг сақланишини таъминлаш, молиявий-хўжалик фаолиятининг қонунийлиги ва мақсадга мувофиқлиги, шунингдек бухгалтерия ҳисоби ва ҳисобот маълумотларининг ишончлилиги учун корхонага қуйидаги ички хўжалик назорат сиёсати қабул қилинди:
Ҳар бир ходим фойдаланиш ва реализация қилиш мақсадида унга ишониб топширилган моддий бойликларга эҳтиёткорлик билан муносабатда бўлиши керак ва ҳар қандай моддий бойликнинг бузилиши ёки ёъқолиши аниқланган тақдирда ходим тегишли қарорлар қабул қилиш учун корхона раҳбариятига дарҳол хабар бериши шарт
Мол-мулкнинг сақланишини тасдиқлаш ва молиявий мажбуриятларнинг мавжудлиги ва миқдорини тасдиқлаш мақсадида корхона қонун ҳужжатлари ва бошқарув талабларига мувофиқ барча мол-мулк ва молиявий мажбуриятларни мунтазам равишда инвентаризация қилиши керак
Корхонанинг бош ҳисобчиси бухгалтерия ҳисобини ушбу бухгалтерия сиёсати томонидан тасдиқланган принцип ва усулларга мувофиқ олиб бориши ва уларга мос келмаслик ҳолларида Бош бухгалтер бу ҳақда тегишли қарорлар қабул қилиш мақсадида раҳбариятга дарҳол хабар қилиши керак
Корхонанинг моддий масъул ходимлари корхонанинг моддий бойликларини сақлаб қолиш учун мулкий жавобгар бўладилар ва уларга ишониб топширилган моддий бойликларнинг бузилиши ёки ёъқолганлиги аниқланса, улар зудлик билан тегишли қарорлар қабул қилиш мақсадида раҳбариятга хабар беришлари керак
Солиқлар, солиқлар ва бошқа тўловларни тўлаш тартиби
(СОЛИҚ СИЁСАТИ)
Солиқ солиш мақсадида бухгалтерия сиёсати Солиқ кодексининг 77-моддасига асосан солиқ тўловчи томонидан белгиланади.
1) Солиқ регистрлари 1C дастурида бухгалтерия ҳисоби (регистралари) асосида тузилади.
2) Солиқ ҳисобига амал қилиш (солиқ сиёсати), солиқ регистрларини юритиш ва тузиш учун масъул шахс – корхона бош ҳисобчиси ҳисобланади;
3) Алоҳида ҳисоб-китобларни амалга ошириш мумкин бўлмаган умумий харажатлар бўйича харажатларни ажратиш пропорционал усул билан амалга оширилади
4) активларнинг ҳар бир гуруҳ ва кичик гуруҳи учун амортизация қилиш нормалари (ҳисоблаш усуллари) бухгалтерия амортизация усуллари билан бир хил.
Солиқ мақсадлари учун бухгалтерия сиёсатини ўзгартириш ва (ёки) тўлдириш солиқ тўловчи томонидан қуйидаги усуллардан бири билан амалга оширилади:
1) бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ ишлаб чиқилган янги ҳисоб сиёсати ёки унинг янги бўлимини тасдиқлаш;
2) бухгалтерия ҳисоби еки солиқ қонунчилиги тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ ишлаб чиқилган амалдаги ҳисоб сиёсатига ёки амалдаги ҳисоб сиёсати бўлимига ўзгартиш ва (ёки) қўшимчалар киритиш.
Календар йил мобайнида солиқ солиш учун ҳисоб-солиқ сиёсати ўзгармайди. Солиқ тўловчининг ҳисоб-солиқ сиёсатидаги ўзгаришларга солиқ қонунчилиги ёки солиқ солиш шартлари ўзгарган тақдирда ва фақат ушбу ўзгаришлар билан боғлиқ бўлган қисмда ёъл қўйилади.
Ҳисобланадиган ва тўланадиган солиқ ва мажбурий тўловларнинг турлари рўйхати:
№ п.п.
|
Солиқ номи
|
Ҳисобланадиган солиқ ҳисоби
|
Тўланадиган солиқ ҳисоби
|
1
|
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи
|
64.10
|
44.10
|
2
|
ҚҚС
|
64.20
|
44.20
|
3
|
Даромад солиғи
|
64.10
|
44.10
|
4
|
Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ
|
64.70
|
44.70
|
5
|
Ер солиғи
|
64.90
|
44.90
|
6
|
Мулк солиғи
|
64.80
|
44.80
|
7
|
Ижтимоий солиқ
|
65.11
|
45.11
|
8
|
ШЖБПҲ
|
65.30
|
69.90
|
“Amin Mulla” ХК умумбелгиланган солиқлар тўловчиси ҳисобланади.
Ҳисоботни тўғри ҳисоблаш, ўтказиш, кўчириш ва тўлашнинг ҳуқуқий нормалари ЎзР СКнинг 237-282-моддасида келтирилган
Қўшилган қиймат солиғи миқдори алоҳида усул билан белгиланади.
Бу ҳолда, алоҳида усул бўйича сотиб олинган товарлар (хизматлар) ва улар бўйича тўланган солиқ суммалари солиққа тортиладиган ва солиқдан озод қилинадиган айланма маблағлар учун алоҳида ҳисоб-китоб қилинади.
“Amin Mulla” ХК ҳар ойда бюджетга даромад солиғини ҳисоблаб чиқариш муддатидан кечиктирмасдан тўлайди.
Ҳисоботни тўғри ҳисоблаш, ўтказиш, кўчириш ва тўлашнинг ҳуқуқий нормалари ЎзР СКнинг 294-364-моддасида келтирилган.
Корхона фойда ва зарарни ҳисобга олишнинг умумий тартибидан фарқ қиладиган амалиётлар бўйича даромадлар (харажатлар) нинг алоҳида ҳисобини юритади.
Даромад олиш билан боғлиқ харажатлар ушбу ҳисоб сиёсатида акс эттирилган техникани ҳисобга олган ҳолда ҳисобот (солиқ) даврида асосли ва ҳужжатлаштирилган харажатлар ҳисобланади.
Солиқ тўлаш назарда тутилмаган фаолият турларини амалга оширишда (озод қилиш, имтиёз ёки 0 ставка) солиқ базаси солиққа тортиладиган ва солиққа тортилмайдиган даромад ва харажатларнинг алоҳида ҳисобини юритиш асосида аниқланади, агар харажатлар тақсимланмаса, харажатларни акс эттиришнинг мутаносиб усули қўлланилади.
Даромад солиғи ставкалари Солиқ кодексининг 337-моддасида тасдиқланган.
Баланснинг валюта моддаларини қайта баҳолашда солиқ солиш объекти ижобий ва салбий курс фарқлари ўртасидаги мувозанат ҳисобланади. Манфий курс фарқининг суммаси ортиқча ижобий миқдордан ошиб кетган тақдирда, даромад солиғини ҳисоблашда солиқ солинадиган базани камайтирмайди.
МУЛК СОЛИҒИ
Устамалар, пул кўчириш, ҳисоботлар топшириш ва тўловларнинг тўғри амалга оширилиши учун ҳуқуқий нормалар ЎзР СК 410-417 моддаларда баён қилинган.
Солиқ тўлаш назарда тутилмаган фаолият турлари билан шуғулланганда солинадиган база солиқ солинадиган ва солиқ солинмайдиган мол-мулкни алоҳида ҳисобга олиш асосида белгиланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |