Tasavvuf falsafasi



Download 82,5 Kb.
bet5/5
Sana24.03.2022
Hajmi82,5 Kb.
#508424
1   2   3   4   5
Bog'liq
TASAVVUF FALSAFASI

Kubraviya tariqati. Bu tariqatning asoschisi – shayx Najmiddin Kubro al-Xivaqiy (v. 1221 y.) bo’lib, tasavvuf tarixidagi eng yorqin siymolardan biridir. Xivada tug’ilgan. Yoshligida diniy ilmlarni egallagan. Ayniqsa, hadis ilmida tengi yo’q edi. Turli o’lkalarni kezgan. Misrda shayx Ruzbihon al-Misriy bilan tanishib, unga murid bo’lgan. Qattiq riyozatlar natijasida murshidining tavajjuhiga erishib, uning qiziga uylangan. Bundan keyin u Ammor Yosirga murid bo’lgan, uning tavsiyasi bilan esa Ismoil Kasriy dargohiga kirgan va u yerdan «xirqai tabarruk» kiygan. Yana Misrga – shayxining yoniga – qaytgan Kubro, shayxi tomonidan o’z vatani Xorazmga irshod vazifasi bilan jo’natiladi. Kubro Xorazmga ko’chib borib, kubraviya-zahabiya tariqatiga asos solgan. Qisqa vaqt ichida atrofdagilarning muhabbatini qozondi, shogirdlar tarbiyalab, voyaga yetkazdi. Chunonchi, Farididdin Attorning ustozi – shayx Najmuddin al-Bag’dodiy bilan «Mirsod al-ibod» asari muallifi mashhur Najmuddin Doya Kubro shogirdlari jumlasidandir. Najmiddin Kubro mo’g’ullar bilan bo’lgan jangda halok bo’lgan.
Yozgan asarlari orasida eng mashhuri «Usuli ashara» risolasi bo’lib, bu asar barcha tariqatlarga o’z ta’sirini ko’rsatgan. Ismoil Xaqqiy Bursaviy tomonidan sharh etilgan. «Favoihul jamol» asari esa tasavvuf ruhshunosligi (psixologiyasi) mavzusidadir. Kubroning asarlari Eron, Kichik Osiyo va Hindistondagi tariqat muhitlariga kuchli ta’sir qilgan. Chunonchi, bu tariqat naqshbandiya va mavlaviya tariqatlariga ham ta’sir ko’rsatgan.
Kubraviya ko’proq O’rta Osiyo, Rossiya va Eron mamlakatlarida keng tarqalgan. Kubraviyaning o’ziga xos jihatlari chordona qurib, jahriy zikr qilish. Uning tariqat silsilasi Ali ibn Abi Tolibga borib ulanadi. Tariqat asoslari «Usuli ashara» asarida tavsif etilgan. Kubraviyaning mashhur shahobchalari quyidagilar: baho’iya xilvatiya, firdavsiya, nuriya, rukniya, hamadoniya, nurbaxshiya, barzanjiya.

Adabiyotlar:

  1. Sulaymon Boqirg’oniy. Boqirg’on kitobi. T., 1991.

  2. Usmon Turar. Tasavvuf tarixi. T.: Istiqlol, 1999.

  3. G’azzoliy, Muhammad Abu Xomid. Ihyo-ul-ulum / Arabchadan Alouddin Mansur tarj. // Kamalak. Adabiy-tanqidiy yillik to’plam. -T.: Yosh gvardiya, 1990.

  4. Babadjanov B.M. Politicheskaya deyatelnost shayxov Nakshbandiya v Maverannaxre (1 pol. XVI v.). Dissertatsiya na soiskanie uchenoy stepeni kandidata istoricheskix nauk. T., 1996.

  5. Bertelьs Ye.E. Sufizm i sufiyskaya literatura // Izbrannыe trudы: V T. III. M., 1965.

  6. Islam: istoriograficheskie ocherki. Moskva: Glavnaya redaktsiya vostochnoy literaturi. 1991. 109-207.

  7. Islam na territorii bыvshey Rossiyskoy imperii. Entsiklopedicheskiy slovarь. Vыp. 1-3. M., 1998-2001.

  8. Islam: entsiklopedicheskiy slovarь. M., 1991.

Trimingem Dj. S. Sufiyskie ordenы v islame. M., 1989
Download 82,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish