Tas-ix degani nima o'zi u?

Tas-ix nima? Tas-ix zona. Tas-ix saytlar
TAS-IX (TASHKENT INTERNET EXCHANGE 
POINT) 
— 
INTERNET 
ALMASHINUV 
NUQTASI.
TAS-IX bu 2004 yil, Toshkenta shahrida, bir nechta internet provayderlar (Amaliy Aloqalar 
Biznesi Axborot Markazi, Naytov, Sarkor-Telekom, Sharq Telekom va TPS) 
hamkorligida 
«umumiy o’zaro internet trafikini almashinuv nuqtasini»
yaratish 
haqida tuzilgan shartnoma. Bugungi kunda ushbu shartnomaga a’zo kompaniyalar 
ro’yhatini 
ushbu manzilda
 ko’rishingiz mumkin. Bugungi kunda ushbu shartnomasiga 30 
dan ortiq tashkilotlar a’zo. 
INTERNET ALMASHINUV NUQTASI NIMA DEGANI?
Bilamizki, har bir sayt serverlarda joylashgan bo’ladi. Serverlar esa biror bir kompaniyaga 
tegishli bo’ladi. 
TAS-IX bo’lmagan vaqtlarda:
Tasavvur qiling siz TPS internet provayderining abonentisiz va siz Sharq-Telekom internet 
provayderining serverlarida joylashgan saytga kirmoqchisiz, yoki teskarisi. Ikkala 
kompaniya serverlari O’zbekistonda bo’lsa ham, saytga kirish tashqi kanallar (Internet 
transit servis provayderlar) orqali amalga oshirilgan. Ya’ni TPS va Sharq 
Telekom serverlari boshqa chet elda joylashgan servis orqali bog’lanishgan. Bu esa 
ko’pgina noqulayliklar keltirib chiqargan. 
TAS-IX yaratilgandan so’ng:
Markaziy nuqta yaratilgandan so’ng esa, milliy serverlar tashqi kanallar orqali emas, balki 
o’zimizning milliy 
markaziy nuqta
orqali bog’lanadigan bo’lishgan. Ana shu serverlarni 
bog’lagan nuqta — internet alamshinuv nuqtasi deyiladi.