Tarmorlarni rejalashtirish 12 bob indd

13.2.
Boshqaruv serverini tanlash
Mahalliy tarmoqni funksional faoliyat ko‘rsatishi uchun 
domen tuzilmasidan foydalanish qaror qabul qilinganda, qator 
masalalarni qunt bilan ko‘rib chiqish zarur bo‘ladi. Sababi bu 
kabi tizimlarni faoliyatini tashkil etish murakkab bo‘lib, katta 
xarajatlarni talab etadi.
Domen tuzilmasidagi tarmoq faoliyati deganda boshqaruv 
komp’yuterida o‘rnatilgan server operatsion tizimidan foyda-
– 203 –
lanish tushuniladi. Bu nafaqat server komp’yuterini va ope-
ratsion tizimini to‘g‘ri tanlash, balki mos ravishdagi uning 
qo‘shimcha funksional vazifalarini ham aniqlash talab etiladi.
Windows Server 2008 R2 operatsion tizimi. 
Ma’lumki, har 
bir komp’yuterning funksional imkoniyatlari unga o‘rnatilgan 
operatsion tizimga bog‘liq. Istalgan operatsion tizim komp’yuter 
resurslaridan foydalana oladi, ammo hamma operatsion tizim-
lar ham resurslarni to‘g‘ri yo‘naltirish, hamda bir vaqtni o‘zida 
bir nechta operatsion tizimlarni boshqarish imkoniyatiga ega 
emas. Shu sababli mijoz uchun va server mo‘ljallangan ope-
ratsion tizimlar mavjud.
Server operatsion tizimini tanlashda mahalliy tarmoq 
boshqapuvning imkoniyatlari va istiqbollari aniqlanadi.
Hozirgi kunda yetarlicha tajribaga ega server operatsion 
tizimlari ishlatilmoqda. Nima uchun Windows Server 2008 R2 
operatsion tizimi? degan savol tug‘iladi. Chunki bu operatsion 
tizim Microsoft tomonidan avval ishlab chiqarilgan operatsion 
tizimlarning barcha imkoniyatlarini o‘zida mujassamlashtir-
gan va mahalliy tarmoqning istalgan o‘lchamdagi faoliyatini 
boshqarishning zamonaviy usullarni taqdim etgan.
Quyida Windows Server 2008 R2 operatsion tizimidan zar-
yadlanish uchun asos bo‘ladigan ba’zi xususiyatlari ko‘rsatilgan:
to‘liq 64-razryadli operatsion tizim (32-razryadligi mav-
●
jud emas) 32-razryadli ilovalarlar bilan ishlaydi. Shu-
ningdek, 256 tagacha protsessorlar bilan parallel ishlay 
oladi va nisbatan samarali operativ xotirani boshqarish 
tizimiga ega;
Hyper-V virtuallashgan texnologiyasi virtual mashi-
●
nalar bilan to‘liq ishlashni ta’minlaydi, Bu 64 tagacha 
protsessorlar bilan ishlaydi. Ushbu texnologiya yor-
damida bir serverda bir nechta virtuall serverlar faoli-
yatini tashkil etish, hamda ulardagi ma’lumotlarning 
tezkor ko‘chirishni ta’minlash mumkin;
Power Shell buyruq qatorini kengaytirish imkoniyati 
●
tarmoq boshqaruviga oid ba’zi hollarni atomatizatsi-

---

– 204 –
yalash imkonini ssenariy tuzish orqali amalga oshiradi;
Direct Access resurslariga masofadan murojaat etish-
●
ning yangi usuli aloqa kanallari band bo‘lganda ham 
hujjatlarni boshqarish, istalgan ma’lumotlarga to‘liq 
murojaat etish imkoniyatini beradi;
yangi Core Paking texnologiyasi ko‘p yadroli protsessor-
●
larning elektroenergiyadan foydalanish ko‘rsatkichini 
minimumga tenglashtiradi. Bu texnologiya ishlab 
chiqarishdagi real talabni aniqlash va ishlatilmayotgan 
yadrolarni tez o‘chirish, zaruratida yoqish orqali amal-
ga oshiradi;
yangi Branch Cache ma’lumotlarni keshlash tizimi 
●
masofadagi komp’yuter va markaziy server orasidagi 
trafikni samarali boshqarish imkoniyatini beradi;
bir operatsion tizimda maksimal katta hajmdagi xiz-
●
matlarni integrasiyalashganligi turli xizmatlarga mo‘l-
jallangan qo‘shimcha serverlardan foydalanmaslik im-
konini beradi;
boshqaruv serverining mashhur veb-dasturlari ASP 
●
NET texnologiyasiga asoslangan yangi IIS 7.5 versiyasi 
o‘rnatilgan;
Active Directory ning yangi imkoniyatlari: ya’ni Active 
●
Directory Recycle Bin - Active Directory obyektlari-
ni o‘chirish va tiklash imkoniyatini beruvchi korzina, 
mavjud bo‘lmagan domenga ulanish, qayd yozuvlarini 
boshqarishni yangi markazi va boshqalar;
Windows 7 tizimi bilan integrasiyalashuvi;
●
yuqorida keltirilganlar boshqaruv tizimi Windows Server 
●
2008 R2 imkoniyatlarining ba’zilari bo‘lib, ammo asosiy 
afzalliklaridan biri server funksional vazifalarni bajarishi
va tarmoqni boshqarish uchun har doim boshqaruvchi 
bo‘lishi talab etilmaydi.