Тармоқдаги рақобатга субститут товарлар таъсири

Харажатлар етакчилиги стратегиясининг мазмуни

Паст харажатлар бўйича устун бўлиш рақобатчиларга нисбатан паст харажатларни таъминлашга асосланади. Ўз бизнесида харажатларни самарали бошқарадиганлар мувафаққиятли сардорлар ҳисобланади.

Past xarajatlarda ustunlikni yaratish uchun kompaniya xarajatlar zanjiri raqobatchilarnikiga nisbatan pastroq bo’lishi lozim.
Bunga erishishning ikki yo’li mavjud:

• 
  Resurslardan raqobatchilarga nisbatan samaraliroq foydalanish va xarajatlarga ta’sir qiladigan omillarni boshqarish.
  
• 
  Kompaniya xarajatlar strukturasini shunday qayta tashkil etish kerakki, bunda xarajatlarni yaratadigan ba’zi elementlar bartaraf etilishi lozim.
  

Xarajatlarga ta’sir qiladigan omillarni boshqarish. Xarajatlar nuqtai-nazaridan kompaniya vaziyati har bir ish ustidagi va ishlab chiqarishning har bir bosqichidagi xarajatlar bilan aniqlanadi. Kompaniya xarajatlariga ta’sir etuvchi omillar quyidagi ikki guruhdan iborat:

1. 
   Xarajatlarning strukturali omillari, yaьni biznes tabiati uning asoslari bilan bog’liq omillar.
   
2. 
   Boshqaruv omillari, yaьni tashkilot qay darajada yaxshi boshqarilishi bilan bog’liq xarajatlar.
   

Кенг дифференциация стратегияси мазмуни
Standart mahsulot xaridorlar ehtiyojini qondira olmagan sharoitda differentsiya yaxshi natija beradi. Differentsiya strategiyasini amalga oshirish uchun kompaniya xaridorlar uchun nima muhim va qimmatliligini va ular qanday sifatlar uchun qo’shimcha pul to’lashga tayyor ekanligini yaxshi bilishi lozim. Xaridor tovarning bir-yoki bir necha xususiyatlariga mahkam bog’lanib qolsa, tovar egasi raqobat ustunligiga ega bo’ladi. Differentsiya strategiyasi:
-Kompaniyaga o’z mahsuloti uchun qo’shimcha narx qo’yish imkonini beradi.
-Individuallashgan mahsulot xaridorlar sonini oshirish imkonini beradi.
-Xaridorlarga individuallashgan mahsulot to’g’risida axborot yetib borishi bilan ularning soni oshib boradi.
Differentsiya strategiyasi muvaffaqiyatsizlikka uchrashi ham mumkin. Agar xaridor tovarning individual xususiyatlarini baholay olmasa, yoki u yetarlicha jozibador bo’lmasa, ushbu strategiya muvaffaqiyatsizlikka uchraydi.
Raqobatchilar o’zlashtirishi qiyin va murakkab yo’nalishlar kompaniya uchun jozibador hisoblanadi. Differentsiya texnik imkoniyatga, mahsulotning yuqori sifatiga ega bo’lganda va xaridorga to’liq xizmat ko’rsatishi mumkin bo’lganda ustunlikka ega bo’ladi.
-Xaridorning xarajatlarini kamaytirmaydigan va farovonligini oshirmaydigan differentsiya xavfli.
-Haddan tashqari differentsiya natijasida tovar narxining oshib ketishi xavfli.
-Differentsiya uchun haddan tashqari yuqori qo’shimcha narx qo’yish xavfli.