Таркибида терпеноидлар бўлган доривор ўсимликлар ва маҳсулотлар

Vaziyatli masalalar:
1.
Qalampir yalpiz bargining mikroskop efir moyi saqlovchi bezlari, ustitsalar, 
oddiy tuklar ko’rindi. Qalampir yalpiz bargining mikroskopik ko’rinishi bo’yicha 
o’z nomiga mosligini izohlang. 
2.
Qalampir yalpiz bargining efir moyi saqlovchi bezlari mikroskop ostida qanday 
ko’rinishda ko’rinadi. 
3.
Efir moylarini olish usullarini izohlang.
4. Efir moylarini saqlagan dorivor o’simlik mahsulotlarini tahlil qilish bo’yicha
usullarini tushuntiring 

---

17 
“Bumerang” usuli
Talabalar kichik bir nechta guruhlarga bo’linadi va vazifa yozilgan material 
tarqatiladi. Har bitta guruh o’z fikrlarini Bayon qiladi va guruhlar orasida savol 
javob ketadi. O’qituvch yordamida fikr umumlashtirib to’g’ri javob aniqlanadi. 
I-guruh vazifasi 
1.Yasnotkadoshlar oilasiga xos bo’lgan belgilar 
2.Kashnich mahsulotini tashqi ko’rinishi 
3 Qalampir yalpiz mikroskopiyasi 
II-guruh vazifasi 
1 Evkalipt morfologiyasi 
2.Moychechak mahsulotini kimyoviy tarkibi 
3 Dorivor mavrak mahsulotini ishlatilishi 
III-guruh 
1. Qulmoq o’simligining morfologiyasi 
2. Evkalipt mahsulotini tashqi ko’rinishi 
3. Selderdoshlar oilasiga xos belgilar 
IV-guruh 
1. Kashnich morfologiyasi 
2 . Qulmoq mahsulotining kimyoviy tarkibi 
3. Qalampir yalpiz mahsulotini ishlatilishi 
«Vertushka» usuli 
Bu usulda talabalar ikki guruhga bo’linadilar, har bir guruhga bir xil jadval 
beriladi. Talabalar jadvalni mustaqil to’ldiradilar, so’ngra bu jadval 3-5 marta 
boshqa guruhga aylana bo’yicha o’tadi. Talabalar yana o’z fikrlarini bildiradilar. 
Ohirida o’qituvchi yordamida berilgan jadvaldagi vazifa munozara jarayonida 
umumlashtirilib, to’g’ri javob aniqlanadi. 
Berilgan o’simlik oilalarini aniqlang 
№ 
O’simlik 
oilasi 
O’simlik nomi
Yasnotka-
doshlar 
Selderey-
doshlar 
Mirtadosh-
lar 
Astra- 
doshlar 
Tut- 
doshlar 
1. 
Kashnich 
2. 
Evkalipt 
3. 
Moychechak 
4. 
Qulmoq 
5. 
Qalampir yalpiz 
6. 
Dorivor mavrak 

---

18 
Berilgan o’simlik mahsulotini aniqlang 
№ 
Mahsulot nomi 
O’simlik nomi
po’stloq yer ustki 
qismi 
g’allalar ildizpoya ildizpoya 
va ildiz
1. 
Kashnich 
2. 
Evkalipt 
3. 
Moychechak 
4. 
Qulmoq 
5. Qalampir yalpiz 
6. 
Dorivor mavrak 
 
Efir moylari saqlovchi dorivor o’simliklar mahsulotlarini tibbiyotda 
foydalanganda quyidagi o’simliklar: qalampir yalpiz, dorivor va xushbo’y 
moychechak. evkalipt, dorivor mavrak, kashnich, qulmoq. o’simliklarining 
morfologiyasi, mahsulotning tashqi ko’rinishi, kimyoviy tarkibi, dori turlari va 
ishlatilishini bilishi kerak.
Gerbariy va mahsulotlar bo’yicha o’simliklarni tasvirlashni bilish, ularga sifat 
reaksiyalarni bajarishni bilish kerak.