Tarix” fakulteti, tarix ta’limi yo’nalishi 202-Guruh talabasi, Niyozmatov Jasurbekning Jahon tarixi fanidan tayyorlagan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIMI VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
“TARIX” FAKULTETI, TARIX TA’LIMI YO’NALISHI
202-Guruh talabasi, Niyozmatov Jasurbekning
Jahon tarixi fanidan tayyorlagan
KURS ISHI

MAVZU: ARABISTON YARIM OROLINING ISLOMDAN OLDINGI DAVR TARIXI


Topshirdi: Niyozmatov Jasurbek
Qabul qildi: ___________________
Urganch -2022
МUNDARIJA:
Kirish
I.BOB. Qadimgi Arabiston xalqlari
I.1. Qadimgi Arabistonning tabiiy sharoiti va
aholisi
I.2. Qadimgi Arabistondagi islomgacha bo'lgan
diniy e'tiqodlar
II.BoB. Arabiston yarim orolida tashkil topgan
sinfiy jamiyat va davlatlar
II.1. Arabiston yarim orolidagi eng qadimgi
jamiyatlar
II.2. Janubiy Arabistondagi qadimgi davlatlar
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati


KIRISH
Hozir bizning jamiyatimiz muhim tarixiy bosqichda - mustaqil, demokratik, huquqiy, dunyoviy davlat qurish pallasini o'tayotir. O'zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti Islom Abdug'aniyevich Karimovning "O'zbekistonning o'z istiqlol va taraqqiyot yo'li" risolasida ham alohida ta'kidlaganlaridek, "soxta inqilobiy sakrashlarsiz, fojiali oqibatlarsiz va kuchli ijtimoiy larzalarsiz, evolyutsion yo'l bilan normal, madaniyatli taraqqiyotga o'tish - tanlab olingan yo'lning asosiy mazmuni va mohiyatidir¹". Shunday ekan, O'zbekiston xalqining turmush sharoiti va yashash tarzining milliy xususiyatlari, Sharq xalqlari madaniyatiga mansublik jihatlari ham shuni talab etadi.
Mavzuning dolzarbligi: Mazkur kurs ishning mavzusi “Qadimgi Arabistondagi ilk sinfiy jamiyat va davlatlar” deb nomlangan bo'lib, bunda Arabiston yarim orolida qadimgi davrdan boshlab to islom dini vujudga kelguniga qadar ya'ni, Arab xalifaligi tashkil topgunigacha bo'lgan tarixiy jarayonnini ochib berishga harakat qilinadi. Tanlangan kurs ish mavzusining dolzarbligi shundan iboratki, ushbu tarixiy davr Islom dinining genezisi xususida so'z yuritish uchun oldindan o'sha davr arab jamiyatiga muayyan formatsion (ibtidoiy jamoa tuzumi, quldorlik yoki feodalizm) tarixiy holatini tahlil qilish talab qilinardi. Vaholanki, Arabiston xalqi VII asrda islom vujudga kelmasdan oldin, bir necha ming yillik tarixiy yo'lni bosib o'tdiki, islom shuning mahsuli edi.
Qadimgi Arabiston tarixini o'rganish qadimgi dunyoning boshqa o'lkalariga qaraganda qiyinroq kechadi. Gap uning juda ham qadimiy, juda ham ko'hnaligida emas. Qadimgi Arabiston tarixi bobida ahvol o'zgacha. Xususan, yarim orolning janubi va shimolida ko'pgina kashfiyotlar qilingan. Qadimgi yunon va rim tarixchilari, o'rta asr arab mualliflariga ma'lum bo'lmagan ba'zi qadimgi arab davlatlari xususida hozir birmuncha tasavvurga egamiz. Ammo Arabistonning katta qismi bu sohada hali "ochilmagan qo'riqdir". Qadim-qadim zamonlardan Sharq va G'arbni bog'lab turgan savdo yo'llarining bir nechtasi Arabiston yarim oroli va Fors ko'rfazi orqali o'tganligi uchun ham Arabiston yarim orolida hukm surgan barcha qadimgi davlatlarning ravnaqi savdo-sotiq bilan bog'liq bo'lgan.
Arabiston yarim oroli qadimiy madaniyat markazlari Misr va Mesopotamiyadan sahrolar bilan ajralib turgan bo'lsa-da, u yerda vujudga kelgan qadimgi jamiyatlar batamom yangi taraqqiyot yo'llarini bunyod qilmadilar. Masalan, janubiy Arabiston qadimgi davlatlarini Shumer va Aqqodga, shimoliy Arabiston qadimgi davlatlarini esa kichik va old Osiyodagi qadimgi jamiyatlarga va nihoyat, qadimgi Makka va Madina shahar-davlatlaridagi tuzumni antik polis tizimiga o'xshatish mumkin.