Tarix fakulteti n. O`. Xolmatov O`rta osiyo arxelogiyasi: tosh asri

Oyoqagitma makoni- quyi Zarafshon qadimiy shimoliy o’zani tarkibiy qismi hisoblanuvchi Oyoqagitma xavzasi sharqiy qismida joylashgan bo’lib, 1995 -2005yillari O’zbekiston –Polsha (K.SHimchak, M.Xo‘janazarov), 2005-2012-yillari O‘zbekiston-Fransiya (F.Brunet, M.Xo‘janazarov) xalqaro qo’shma arxeologik ekspedisiyalari tomonidan tadqiq etilgan. Tadqiqotlar natijasida katta hajmda arxeologik arxeologik material, tosh, suyak qurollari, zeb-ziynatlar, sopol idish buyumlari, ko‘plab hayvon, parranda, baliq suyaklari, xususan xonakilashtirilgan hayvon suyagi qoldiqlari qo‘lga kiritilgan. YOdgorlik xronologiyasi radiokarbon namunasi analizlari asosida mil. avv. VII-VI ming yilliklar bilan belgilanib, nisbatan qadimiylashtirildi. H.B.Hoshimov yodgorlik tosh industriyasini yangicha yondoshuvda texnik-tipologik jihaidan tahlil etdi. Xonakilashgan hayvon suyaklari asosida kaltaminor jamoalari turmushida chorvachilik xo‘jaligi bo‘lganligi masalasi ko‘tarildi. Sopollari joyitun sopollari bilan qiyoslandi.

Kaltaminor tarixiy-madaniy jamoalarining moddiy madaniyati uchta mahalliy madaniy variantlari ajratilib, ilmiy asoslangan: