Tarix 9-sinf

Koalitsiya (lotincha — birlashgan) — bir yoki bir qancha davlatlarga qarshi birlashib harakat qilish uchun ikki yoki undan ko‗p davlatlarning tuzgan vaqtinchalik harbiy-siyosiy ittifoqi.

30-BILET 1. Kaspiyorti viloyati haqida ma‟lumot bering.

Kaspiyorti viloyati Turkmaniston hududiga kiradi. 1869–1885 yillarda Rossiya tomonidan bosib olinadi (Kaspiyorti viloyati).1881-yildaKaspiyorti viloyati (markazi—Ashxobodshahri) tashkil qilingan.₁885-yilda Kaspiyorti temiryo‗lining qurilishi va 1887-yil oxirlaridaAmudaryo flotiliyasining ta‘sis etilishi Rossiyaga qaramlikni yanada kuchaytirdi. Awallari savdo-sotiq, asosan, quruqlikdagi karvonyo‗llari orqaliolibborilgan bo‗lsa, endilikda yuklarning katta qismi temiryo‗l orqali va paroxodlar bilan Amudaryoning yuqori oqimi bo‗ylab tashiladigan bo‗ldi.Bu kabi yangiliklar Rossiya imperiyasi foydasiga xizmat qilib,

unga mustamlaka bo'lgan davlatning qoloqligiga, qolaversa, hunarmandchilik ishlabchiqarishi bir qator tarmoqlarining inqiroziga olib kelardi.

2. Makedoniyalik Aleksandrning harbiy yurishlari haqida ayting.

Aleksandr miloddan avvalgi 336-yilda Makedoniyapodshosi bo‗ladi. Shu yili u20 yoshga to‗lgan edi. Makedoniyalik Aleksandr g‗ayrioddiy kuchg‗ayratva jasurlik sohibi bo‗lgan. Safdoshlari vaqo‗shinlari unga nihoyatda sadoqatli edi.Mil. avv. 334-yilda u Sharqqa yurishboshladi, bu yurish 10 yil davom etdi. Anashu yurish davomida u Kichik Osiyo, Suriya, Misr, Eron va Hindistonda katta-katta hududlarni bosiboladi. MakedoniyalikAleksandr ulkan hududda o‗z hukmronliginimustahkamlash maqsadida bosib olinganshaharlarga yunonlarni joylashtirdi.

Mil. avv. 330-yilda Makedoniyalik Aleksandr Qadimgi Fors davlatining Ahamoniylar sulolasidan bo‗lgan oxirgi shoh Doro IIIning qo‗shinlarini tor-mor keltirdi. U Hindistonga yurish qilishdan oldin qo‗shinlariningorqa tomonini xavfsizlantirish maqsadidaAmudar yoning narigi tomonida yashovchielatlarni bo‗ysundirishga qaror qildi.Birinchi bo‗lib uning yo‗lini to‗sgan shahar Baqtriya poytaxti Baqtra (Zariasp) bo‗ldi.Bu vaqtda ahamoniylar sulolasining vakiliBess Baqtriyaning satrapi bo‗lgan. U Baqtrashahrini dushmanga qoldirib, Amudaryoningnarigi tarafi ga qochib ketadi. MakedoniyalikAleksandr o‗z ustozi, qadimgi yunon faylasufi Aristotelning Amudaryodan ikki podsho– Kir II va Doro I kechib o‗tgani, ikkalasi hammag‗lubiyatga uchragani, shu bois u yurishgayaxshi tayyorgarlik ko‗rishi lozimligi to‗g‗risidagi maslahatini yodda tutar edi.
3. “Rabot” atamasiga izoh bering.

Rabot-safardagi yo‘lovchilar to‘xtab o‘tish joyi.