Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Dàvlàtning pàydî bo‘lishi. Shimoliy Gàlliyadà tàshkil 
tîpgàn frànk qirîlligi Õlîdvigning vîrislàri dàvridà Bur-

---

15
I BOB. O‘RTA ASRLARNING ILK DAVRI
gundi ya và Prîvànsni bosib olàdi. Frànklàr gårmànlàr ning 
tyuring, àlåmànn, bàvàr qàbilàlàrini hàm bo‘ysun dirib, 
ulàrni hàr yili o‘lpon to‘làshgà màjbur età dilàr.
Qirîllàr hîkimiyati kuchàyib bîrishi natijasida muhim 
qînunlàr, qàrîrlàr qàbul qilish uchun õàlq yig‘inlàrini 
chàqirmày qo‘yadilàr. Qirîl tîmînidàn qàbul qilingàn yangi 
qînunlàr esa õususiy mulkchilik và tångsizlikni mustàhkàm-
làshga xizmat qilgan.
Yirik yår egàlàri – fåîdàllàr tîifàsi esà qirîl hîkimi-
yatining tàyanchiga aylanadi. Dàvlàt qirîl bîshchiligidà 
yirik mulk egàlàri ning yangi yårlàrni istilî qilishini 
qo‘llàb-quvvàtlàr edi.
Õlîdvig dàvridà frànklàrdà màmlàkàt vilîyatlàrgà 
bo‘linib, ulàr ni qirîl tàyinlàgàn gràflàr bîshqàrà bîsh-
làgan. Graf o‘z hududlàrini qirîl nîmidàn bîshqàrib, 
àhî li dàn sîliqlàrni yig‘ib îlish, hàrbiy qo‘shingà bîsh-
chilik qilish, sud qilish kàbi ishlàrni bàjàrgàn. Sudning 
qàrîri bilàn yig‘ilgàn jàrimàlàrning 1/3 qismi qirîl 
õàzinàsigà yubî  rilàr edi. Frànklàr sîliq tàrtiblàrini rim-
liklàrdàn qà bul qilgànlàr.
Urug‘ jàmîàchilik àn’ànàlàri esà hàr yili o‘tkàzilàdigàn 
hàrbiy ko‘rik tàrzidà và màhàlliy bîshqàruvdà sàqlànib qîl-
gan. Màhàlliy bîshqàruv àsîsini erkin frànklàrning yuzlik 
yig‘inlàri tàshkil etib, uning bîshlig‘i, yuzbîshisi – tungin 
dåb nîmlàngàn.