Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Suyurg‘ol (m o‘g‘ulcha — 
in ’om, sovg‘a)
— hukmdor
tom onidan davlat oldida alohida xizmat ko‘rsatgan
yirik amaldorlar yoki sarkardalarga berilgan m ol-
mulk, yer-suv. Suyurg‘olga beriladigan yer nasldan
naslga meros b o ‘lib o ‘tgan.
Soliqlar. M o ‘g ‘ullar odamlarni o ‘nlik tizim iga b o ‘lish
maqsadida aholini ro‘yxatga olish tadbirini o ‘tkazadi. Bu
tadbir XIII asrning o ‘rtalarida b o ‘lib, ro‘yxatga olishning
yakunida mamlakat aholisi «chiqim» deb nomlangan katta
t o ‘lovga tortiladi. U n d an tashqari aholidan shosh ilinch
soliq — talab ham yig‘ilgan. Xonga urush boshlash uchun
mablag‘ zarur b o ‘lsa, rus knyazlariga talab yuborib, ayov-
siz yig‘ib olingan. Soliq va bojlarning to ‘lanishini maxsus
tayinlangan m o ‘g ‘ul noiblari — bosqoqlar nazorat etish-
gan.
9 — Jahon tarixi 7

---

130
V BOB. OSIYO, AMERIKA VA AFRIKA XALQLARI
109-rasm . B osqoq rus q ishlog‘ida
Rus knyazlari O ltin O ‘rda qudratini t o ‘g ‘ri anglab,
bosqinchilar bilan tinch yashashga harakat qilishgan. Bu
tadbir mavjud sharoitda knyazlar o ‘z xalqini saqlab qo-
lishi, ularni qullikka olib ketmasligining yagona y o ‘li edi.
T inchlik siyosatini Vladim ir knya­
zi Y aroslav b osh lab , u n in g o ‘g ‘li
Aleksandr N evskiy davom ettirgan.
K n yaz A lek sa n d r O ltin O ‘rdaga
bir n e c h a b or ta sh r if buyurgan.
M o ‘g ‘ulistonda ham b o ‘lib, mahal­
liy amaldorlarning hurm at-e’tibori-
ga sazovor b o ‘lgan. Bu tadbirlar-
ning barchasi keyinchalik m o ‘g ‘ul-
lar bosqoqlarni tasdiqlamasdan rus