Tarix-7 2017.(Uzb). indd

78-rasm . Karl V
D o n o

---

96
I V BOB. YEVROPADA MARKAZLASHGAN DAVLATLARNING TASHKIL TOPISHI
orqali deyarli barcha hududlarini inglizlardan ozod qiladi. 
Lekin urushdagi g‘alabalar uzoqqa cho‘zilmaydi.
Qirol saroyidagi kelishmovchiliklardan foydalangan ing- 
lizlar 1415-yilning kuzida Normandiyaga qo‘shin tushiradi. 
Azenkur jangida yana fransuzlar q o ‘shini to r-m o r etiladi. 
M am lakatning yarm i A ngliya q o ‘liga o ‘tib, cherkov va 
ruhoniylar ingliz qirolini tan olishadi. Burgundiya gersogi 
ham inglizlar tom oniga o ‘tadi. U ning ko ‘magida inglizlar 
Parijni egallaydi.
K o ‘p o ‘tm ay, 1420-yilda tuzilgan sulh sh artn o m asi- 
d a A ngliya q iro lin in g F ra n siy a m alik asid a n tu g ‘ilajak 
o ‘g ‘li b irlash g an A ngliya va F ran siy an in g qiroli b o ‘li- 
shi k o ‘rsatiladi. F ransiya qirolining o ‘g ‘li hokim iyatdan 
m ah ru m etiladi. Ayni paytdan yuz yillik urushning xu- 
susiyati o ‘zgarib, ingliz q o ‘shinlariga qarshi oddiy xalq 
ko ‘tariladi.
O rlean qizi. Ingliz q o ‘shinlari O rleanga hal qiluvchi 
hujumga tayyorgarlik ko‘rayotgan bir paytda Karl huzuriga 
16 yoshli oddiy dehqon qizi Janna d’Ark kelib, uni fran­
suzlar g‘alabasi m uqarrar ekanligiga ishontiradi. Jannaga 
rits a rla r q o ‘sh in i b e rilib , O rlea n n i o zo d qilish u c h u n
yo ‘llangan q o ‘shin tarkibiga kiritiladi. Bir necha kun da- 
vom ida inglizlar qurgan istehkom lar yanchib tashlanib,
shahar qam aldan ozod qilinadi. Bu 
v o q e a d a n s o ‘ng J a n n a n i « O rlea n
qizi» deb atay boshlaydilar. Ja n n a- 
ning q a h ra m o n lig id an ilh o m lan g a n
fransuzlar barcha hududlarda bosqin- 
chilarga qarshi urush boshlaydilar.
Reymsda - Fransiya qirollarining 
a n ’a n a v iy to j k iy a d ig a n s h a h rid a
Karlning toj kiyish imkoniyati paydo 
b o ‘ladi. Karl VII (1422-1461) Fran- 
siya qiroli b o ‘lgach, uning m am lakat 
va Yevropadagi nufuzi keskin oshadi.