Tarix-7 2017.(Uzb). indd

30-§. RUSLARNING BOSQINCHILARGA QARSHI KURASHI

91-rasm. Mo‘g‘ullarning Rus yerlarini istilo qilishi
Mo‘g‘ullàrning Rus yerlàrini istilî qilishi. Chingizxon O‘rta Osiyo va Eronning shimolini istilo qilganidan so‘ng mo‘g‘ullar 1223-yilda rus yerlàrigà ham bîstirib kiràdi. Mo‘g‘ullàr rus askarlàrini îtliq qo‘shin hàràkàti uchun qulày màydîngà chiqàrib, tîr-mîr qilàdi.

Chingizxonning nàbiràsi Bîtuõîn 1237–1242-yillàrda Sharqiy Yevropada istilîchilik urushlàri îlib bîràdi. Uning qo‘shinlàri dastlab Rus knyazliklàrini, kåyinchàlik Pîlshà, qismàn Sårbiya và Bîlgàriyani istilî qilishàdi.

Rusdàgi fåîdàl tàrqîqlik mo‘g‘ullàrgà qo‘l kålàdi, dast- lab Volga bo‘yi shaharlari, so‘ng Kiyåv 1240-yilda îlinà- di.

Bîtuõîn yangi bîsib îlingàn hududlàrdà Îltin O‘rdà õînligini tuzàdi. Uning dastlabki pîytàõti Sàrîy Bîtu Vîlgà dàryosining quyi îqimidà, hîzirgi Àstràõàn shàhri yaqinidà bo‘lgàn.

Botuxon bo‘ysundirilgan aholidan soliq va to‘lovlar-

ni tezroq to‘play boshlash uchun Yaroslavni «knyazlar oqsoqolligi»ga tayinlab, unga Vladimir knyazligini boshqarish yorlig‘ini beradi.

Mo‘g‘ullàr istilîsi rus dàvlàtining iqtisîdiy va màdàniy yuksalishigà sàlbiy ta’sir o‘tkazib, uning tàràqqi- yotini susàytirdi.