2030 йилгача белгиланган мақсадларга эри - шиш ва иқтисодиётнинг энергия самарадорлиги - ни ошириш кўрсаткичини икки баробар кўтариш бўйича муҳим чора – тадбирлар қуйидагилардир: - муқобил энергия манбаларидан фойдаланиш
-
нинг янги ресурс тежамкор технологияларни жорий
этиш бўйича инвестицион лойиҳаларни самарали
тартибда амалга ошириш;
- энергияни тежаш соҳасида инновацион
лойиҳаларни кўпайтириш ва қўллаб-қувватлаш,
улар ҳисобига энергия самарадорлигини ошириш
ва барқарор ривожланишни таъминлаш;
- энергия самарадорлиги соҳасида янги меъ
-
ёрий-ҳуқуқий хужжатлар, шу жумладан қайта
тикланувчи энергия манбалари ускуналари ва қу
-
рилмаларини стандартлаштириш ва сертификатлаш
бўйича аниқ параметрларни шакллантириш;
- энергетика соҳасида электр энергияси нархини
харажатларни қоплай олиш даражасига олиб чиқа
-
диган янги тариф сиёсатини амалга ошириш, улар
-
дан самарали фойдаланиш жараёнини тезлашти
-
риш кабилар киради[8].
Республиканинг энергетика инфратузилмаси
-
нинг ёқилғи-энергетика соҳасидаги кенг кўлам
-
ли ислоҳотлар таъсири остида ривожланмоқда, бу
жараёнда эса инфратузилма объектларини модер
-
низация қилиш ва қуришга алоҳида эътибор қара
-
тилмоқда. 2018-2020 йиллар давомида электр тар
-
моқларининг умумий узунлиги 11 фоиздан кўпроқ
ошди ва 70 минг 2 метрдан ортиқ 0,4-10 КВга тенг
паст кучланишли тармоқлар қайта таъмирланди [5].
Бунинг натижасида энергия таъминотининг
барқарорлигини ошириш тенденцияси кузатил
-
моқда. Шу билан бирга, амалга оширилаётган бар
-
ча чора-тадбирлар бутун энергия таъминоти тизи
-
мининг самарадорлигини кескин оширишга замин
яратмайди. Электр тармоқлари ва трансформатор
пунктларининг амортизация даражаси жаҳондаги
ўртача кўрсаткичлардан сезиларли даражада орт
-
да қолмоқда ва электр тармоқларининг 2/3 қисми
-
дан кўпроғи 30 йилдан кўп муддатдан бери хизмат
қилмоқда.
Ҳозирги вақтда электр тармоқларининг умумий
узунлигининг 60% дан кўпроғини янгилаш талаб
этилади ва трансформатор нуқталарининг ярми
-
дан кўпи ёки 55%ини алмаштириш зарур. Электр
тармоқларидаги электр линиялари ва трансформа
-
торларнинг юқори даражада жисмоний эскириши,
паст кучланишли узатиш тармоқларининг ҳаддан
ташқари узунлиги ва самарасиз жойлашиши ту
-
файли электр энергиясининг ўртача йўқотилиши
20% га ошди, бу жаҳондаги кўрсаткичларга нисба
-
тан анча юқори ҳисобланади. Таққослаш учун, ри
-
вожланган мамлакатларда бу кўрсаткич 6-8% дан
ошмайди [5].
Энергия инфратузилмасида қайта тикланувчи
энергия қурилмаларини жорий этиш аста-секин
ҳал қилинмоқда, бу минтақавий даражада барқа
-
рор энергия таъминотини ривожлантириш ва та
-
лаб балансининг пасайиши шароитида энергия
билан таъминлаш ишончлилиги даражасини па
-
сайтиришда қўшимча омил бўлиб хизмат қилади.
Шундай қилиб, ижтимоий соҳага энергетикани
тақсимлаш ҳажми ортиб бораётганига қарамай,
аҳолини газ билан таъминлаш даражаси 2016
йилдаги 65% дан 2018 йилда 60% гача пасай
-
моқда, қишлоқ ҳудудларда эса бу кўрсаткич 40%
дан ошмайди.