Таҳририят: Бош муҳаррир – Т. Аҳмедов Масъул муҳаррир – А. Юлдашев

2-жадвал 
Ўзбекистон Республикасида аҳоли умумий даромадлари таркиби ва ўтган йилнинг мос даврига 
нисбатан ўсиш суръати
Кўрсаткич
Йиллар бўйича жамига нисбатан, 
фоизда
Олдинги йилга 
нисбатан, фоизда
2018 йил
2019 йил
2020 йил
2019 йил 2020 йил
Умумий даромадлар - жами (I+II)
100,0
100,0
100,0
121,9
115,9
I. Бирламчи даромадлар
76,1
74,9
74,5
119,7
115,3
I.1. Ишлаб
чиқаришдан
олинган
даромадлар
73,0
72,0
71,5
118,9
115,0
I.1.1. Меҳнат
фаолиятидан
олинган
даромадлар
71,0
69,8
69,3
118,7
115,1
I.1.1.1. Ёлланма
ишчиларнинг
даромадлари
26,4
28,7
28,8
125,1
116,3
I.1.1.2. Ўзини ўзи банд қилишдан
олинган
даромадлар
44,6
41,1
40,5
114,9
114,2
I.1.2. Шахсий
истеъмол
учун
ўзида
ишлаб
чиқарилган
хизматлардан
олинган
даромадлар
2,0
2,2
2,2
124,6
112,1
I.2. Мол-мулкдан
олинган
даромадлар
3,1
2,9
3,0
137,6
123,6
II. Трансфертлардан
олинган
даромадлар
23,9
25,1
25,5
129,1
117,6
Манба: 
Ўзбекистон Республикасининг ижтимоий-иқтисодий ҳолати. 2020 йил январь-декабрь. Ўзбе
-
кистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси. – Тошкент, 2021. – 393-б.
Жадвал маълумотларидан кўринадики, таҳлил 
даврида умумий даромадлар таркибидаги бирлам
-
чи даромадларнинг улуши пасайиб, трансферт
-
лардан олинган даромадларнинг улуши ўсиб бор
-
моқда. Шунингдек, молиявий саводхонлик таъсири 
аҳамиятли бўлган ўзини ўзи банд қилишдан олин
-
ган даромадлар ҳамда мол-мулкдан олинган даро
-
мадларнинг улушида маълум даражада беқарорлик 
кузатилмоқда.
Фикримизча, молиявий саводхонликнинг 
аҳоли даромадларига таъсирини баҳолаш учун 
мазкур ҳолат билан узвий боғлиқ бўлган аҳоли 
даромадларининг муайян давр мобайнидаги ўз
-
гаришини кузатиш мақсадга мувофиқ. Бунинг 
учун аввало молиявий саводхонлик таъсири 
аҳамиятли бўлган аҳоли даромадларининг уму
-
мий даромадлардаги улушини аниқлаш муҳим 
бўлиб, уни қуйидаги формула орқали амалга 
ошириш мумкин:
бу ерда:
ДУ
МС
– молиявий саводхонлик таъсири аҳами
-
ятли бўлган аҳоли даромадларининг умумий даро
-
мадлардаги улуши, фоизда;
Д
ЎБ
– ўзини ўзи банд қилишдан олинган даро
-
мадлар суммаси;
Д
М
– мол-мулкдан олинган даромадлар суммаси;
Д
Т
– трансфертлардан олинган даромадлар суммаси;
У
Д
– умумий даромадлар суммаси;

---

102
Iqtisodiyot: 
tahlillar va prognozlar
i – молиявий саводхонлик таъсири аҳамиятли 
бўлган даромад турлари.
Шундан сўнг, молиявий саводхонлик таъси
-
ри аҳамиятли бўлган даромадлар аҳоли умумий 
даромадларидаги улушининг муайян давр мо
-
байнидаги ўзгариши қуйидаги формула орқали 
аниқланади:
ДУЎ
МС
=ДУ
МСж
- ДУ
МСб
бу ерда:
ДУЎ
МС
- молиявий саводхонлик таъсири аҳами
-
ятли бўлган даромадлар аҳоли умумий даромадла
-
ридаги улушининг муайян давр мобайнидаги ўзга
-
риши, фоиз пунктида;
ДУ
МСж
– жорий давр учун молиявий саводхонлик 
таъсири аҳамиятли бўлган аҳоли даромадларининг 
умумий даромадлардаги улуши, фоизда; 
ДУ
МСб
– базис давр учун молиявий саводхонлик 
таъсири аҳамиятли бўлган аҳоли даромадларининг 
умумий даромадлардаги улуши, фоизда. 
Шу ўринда таъкидлаш керакки, молиявий са
-
водхонлик таъсири аҳамиятли бўлган аҳоли да
-
ромадлари манбаларидан бири бу ўзини ўзи банд 
қилишдан олинган даромадлар ҳисобланади. Чун
-
ки, ўз шахсий меҳнатига асосланган ва мустақил 
равишда ташкил этилган мазкур фаолият турига 
кейинги йилларда эътибор кучайиб бормоқда.
Жумладан,