Тарихшунослик фанидан

Beshinchidan, har bir fuqaroni ma’naviy-ruhiy va axloqiy jihatdan yangilash orqali jamiyatni yangilash, turmush tarzini yangilash kabi g‘oyatda chuqur, keng miqyosli islohot amalga oshiriladi. Bu bugungi islohotlar davrida qilinayotgan ko‘p qirrali o‘zgartishlarning asosiy omili sifatida qadriyatga aylanadi.
O‘zlikni anglash, eng avvalo, o‘tmishni o‘rganishdan, tarixni bilishga ehtiyoj sezishdan boshlanadi. Darhaqiqat, o‘zini anglayotgan, o‘zini tushunayotgan har bir odam shunday oilada dunyoga kelgani, o‘z ajdodlari kimlar bo‘lgani, ota-bobolari nimalar bilan shug‘ullanishgani va qanday umr kechirishganini bilib olishga intiladi. Ularning fazilatlari va meroslari bilan faxrlanib yashaydi.
O‘z naslu-nasabini bilish, kelib chiqishini o‘rganish kishining hayotda omonatligini va ayni chog‘da tasodifiy emasligini tushunishga imkon beradi. Shu bilan birga atrof muhit, uni o‘rab turgan olam xususida o‘ylashga undaydi.
Darhaqiqat, olamni tadqiq etish tafakkurimizni boyitishning, dunyoqarashimizni kengaytirishning muhim yo‘llaridan biridir. Olamni anglash hissi insonning o‘zligini anglashga, o‘zligini tushunishga, olam va odam haqida o‘ylashga doimiy tarzda da’vat etib turadi. U jami insonlarga xos bo‘lgan idrok va irodani uyg‘otadigan mo‘’jizaviy kuch hamdir. Biz olamni qanchalik keng va chuqur anglasak, inson va insoniyat olamini shunchalik ko‘proq tushunishga, mohiyatini anglashga, inson va hayot, insoniyat va mavjudot o‘rtasidagi munosabatlarni o‘rganishga, xullaski, insoniyat tarixi bilan qiziqishga harakat qilamiz.
Aslini olganda tarix faqat o‘tmish haqidagi ma’lumotlar yoki tushunchalarni ifodalash bilan cheklanmaydi. Uning buyuk qudrati, tarbiyaviy kuchi, murabbiylik mohiyati o‘tmishni o‘rganish, tadqiq etish orqali bugunni baholash, bugunni anglash, bugungi odamlarni tushunish va ularni yo‘naltirish borasidagi fikrlarni, g‘oyalarni o‘zida mujassam etganida namoyon bo‘ladi. Islom Karimov tarixga ana shu nuqtai-nazardan qaraydi va uning barcha imkoniyatlarini inson ma’naviyatiga to‘la safarbar etish zarurligini asoslab beradi. Yuqoridagi xulosalar va mushohadalarni hisobga olib, tarixshunoslikni Islom Karimov tom ma’nodagi insonshunoslik sifatida talqin etib, uni komil inson shaxsini tarkib toptirish ishiga yo‘naltiradi.