Тарих фалсафаси аврелий Августин

ТАРИХ ФАЛСАФАСИ

Аврелий Августин

• Тарихнинг мазмуни – боқийликка элтувчи йўлдан боришда, инсон ҳаётининг мазмуни эса – Худога хизмат қилиш, гуноҳлардан фориғ бўлишдадир.

Ибн Халдун

• Аввало, тарихнинг мазмуни, у тагуганидан кейин аниқ бўлади.
• Шунингдек, тарихнинг мазмуни ҳақида эркинлик, ижод тушунчаларига таяниб сўз юритиш ҳам мумкин.

Гегель

• Тарихнинг мазмуни мутлақ руҳ ўзини ўзи англаб етишидадир

Карл Ясперс тарихнинг қуйидаги босқичларини фарқлайди:

• тилларнинг вужудга келиши,
• меҳнат қуроллари ихтиро қилиниши,
• оловдан фойдаланишга киришилиши

Тарихнинг мазмуни

• умуминсоний маданиятни ва вақт ўқининг аввалида шаклланган анъаналарни сақлаш ва ривожлантиришдадир.

XIX асрда фалсафадан социология ажралиб чиқди. Мазкур фан жамиятни тушунишга нисбатан фалсафий ёндашувларни асосан тан олади ва айни вақтда ўз предмети ва тадқиқот методларига эга

• XIX асрда фалсафадан социология ажралиб чиқди. Мазкур фан жамиятни тушунишга нисбатан фалсафий ёндашувларни асосан тан олади ва айни вақтда ўз предмети ва тадқиқот методларига эга

О.Конт социологияни икки қисмга ажратади:

• биринчи қисм ижтимоий статикани, яъни ижтимоий тизимларнинг мавжудлик шартларини ва уларнинг амал қилиш қонунларини,
• иккинчи қисм эса – ижтимоий динамикани, яъни жамиятнинг ривожланиш ва ўзгариш қонунларини ўрганади.

К.Маркс (1818-1883) ва Ф.Энгельс (1820-1895)

• жамиятни ўз-ўзидан ривожланадиган, иқтисодий ривожланишнинг бир босқичидаги барча мамлакатлар учун умумий бўлган ўта мураккаб тизим сифатида тавсифлайди.

Социологияда органик йўналиш асосчиси Герберт Спенсер (1820-1903)

• жамиятга индивидлар бирлашмаси сифатида ёндашади. Унинг фикрича, мазкур индивидларнинг ривожланишидаги фарқлар жамият эволюциясининг дастлабки шартлари ҳисобланади.