Tarbiya: muammo, yechim

II. Zamonaviy fan va ta’lim-tarbiya: muammo, yechim, natija
http://interscience.uz/
154 
Mamlakatimiz hududida juda ko‘p xilma-xil tabiiy boyliklar bor, bu boyliklarni 
o‘quvchilarga tushuntirishda tabiiy xaritadan foydalaniladi. Shunday ekan, kimyodan o‘tiladigan 
har bir darsda geografik xaritaga asoslanishga to‘g‘ri keladi. 
Kimyo o‘qituvchilari darslarini geografik xaritadan foydalangan holda uyushtirsalar, kimyo 
fani materialarini puxta tushuntirish bilan birga o‘quvchilarning geografiyadan olgan bilimlarini 
ham mustahkamlaydi. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
I.Ismatov, D.Azamatova. Kimyo fanini o‘qitish metodikasi. Toshkent.2018 
I.Abdullayev, N.Safarova, I.Xurramov. Geografiya fanini o‘qitish metodikasi. 
Toshkent.2018 
 
SAVODXONLIK DARSLARIDA SHOIRA KAVSAR TURDIYEVA IJODIDAN 
FOYDALANISH 
Sharipova Aziza
Maktabgacha va boshlang'ich ta'lim fakulteti, Boshlang'ich ta'lim va sport tarbiyaviy ishi 
yónalishi, 14-6 BTU17 guruh talabasi 
Bir necha yillardan buyon bolalar adabiyotiga o`z hissasini qo`shib kelayotgan 1958-yil 6-
avgustda Toshkent shahri ziyoli oilada tavallud topgan bolalar shoirasi Kavsar Turdiyevaning 
ijodiga bir nazar tashlaydigan bo`lsak, uning she`rlari bolajonlarning qalbidan joy olgan. Uning 
she`rlaridagi tushunarlilik, soddadillik, quvnoqlik, bolalar diqqatini o`ziga jalb qila olishligi bilan 
alohida o`rin tutadi.Misol uchun uning bolalarga bag`ishlab yozgan she`riga e`tiborimizni 
qaratsak,
Bolaligim – podsholigim 
Eng baxtiyor sanalar 
Bu zaminning egalari 
Bolalardir, bolalar. 
Ayting sizga tatigaymi 
Ulkan shahar, dalalar 
Bir soniya ko`rinmasak 
Biz shirintoy bolalar. 
She`rdagi har bir so`z tushunurli, bo`lib, undagi “sanalar”, “dalalar”, “bolalar” kabi so`zlar 
she`rning jarangdorligini oshirgan. Shoira serqirra ijodkor bo`lib, u barcha mavzularda qalam 
tebratgan.Hattoki u fan o`qituvchilariga atab ham she`rlar yozgan. 
Mehnat ta`lim fani o`qituvchisiga 
Sotib olib do`konda 
Turli randa tasmalar 
Ko`ylaklarga tikardik 
Go`yo gular bosmalar. 
Randalardik randada 
Go`yo usta duradgor,
Mehnat darsi mehnatga 
O`rgatuvchi madadkor. 
Uning ijodidagi bu she`rlardan har bir darslarda samarali foydalanish mumkin. Ilk bor 
maktabga qadam qo`ygan yosh bolajonlarga savodxonlik bilimlari berilar ekan, darslarning 
qiziqarliligi, tilimizdagi rang-barangliklar o`quvchini diqqatini o`ziga qarata oladi.Alifbe 
kitobidagi har bir harflarni bolajonlarga o`tayotganda darslarda shoira Kavsar Turdiyevaning ijodi 
orqali ona tili, matematika, o`qish, mehnat fanlari bilan integratsiya qilish mumkin. Uning ijodida 
har bir harflar uchun alohida she`rlar mavjud. Nafaqat she`rlari, bil`aks harflar uchun topishmoq 
va tez aytishlari ham bor. Bulardan foydalanish esa darslarning jonli tarzda o`tishiga zamin yaratib 
beradi. Misol uchun o`qituvchi pedagog darsga yangi mavzu o`tish oldidan o`tiladigan harfga oid 

---