Tarbiya: muammo, yechim

TARIX DARSLARIDA INNOVASION TEXNOLOGIYALAR – DARS 
SAMARADORLIGINI OSHIRUVCHI OMIL SIFATIDA 
Boltayeva Nafisa Ziyodilloyevna 
Buxoro tuman 34 maktabning tarix fani o‘qituvchisi 
Hozirgi zamon o‘qituvchisining asosiy fazilatlaridan biri - o‘z kasbiga sadoqatliligi, 
g‘oyaviy e’tiqodliligi, iymonliligi, bolajonliligi, o‘z fanini mukammal bilishi va sevishi kabi 
xislatlari orqali boshqa kasb egalaridan ajralib turadi. Chunki, ta’lim muassasasida ta’lim- 
tarbiya ishining yuqori saviyada olib borilishi o‘qituvchiga va uning kasbiy tayyorgarligiga 
bog‘liq. 
O‘qituvchi shaxsiga qo‘yiladigan muhim talablardan biri pedagog o‘zi o‘qitayotgan 
predmetni chuqur bilishi bilan birga, uning o‘qitish metodikasini o‘zlashtirib olgan bo‘lishi 
zarur. O‘qitayotgan predmetning nazariyasini chuqur bilishi, uni qiziqarli qilib o‘quvchilarga 
yetkaza olishi o‘quvchilarning shu fanga bo‘lgan qiziqishini oshiradi va o‘qituvchining 
obro‘yini ko‘taradi. 
Tarix darslarida qo‘llaniladigan metodlar o‘quvchilarni fan asoslarini chuqurroq 
o‘zlashtirib olishlarini ta’minlaydi. Keling, amaliy ish faoliyatimizda qo‘llab kelinayotgan ba’zi 
metodlarning tarix fanlarida qo‘llanilishi xususida to‘xtalib o‘tsak. 
«FSMU» metodi 

---

II. Zamonaviy fan va ta’lim-tarbiya: muammo, yechim, natija
 
HTTP://INTERSCIENCE.UZ/ 
99 
Mazkur metod o‘quvchilardagi umumiy fikrlardan xususiy xulosalar chiqarish, 
taqqoslash, qiyoslash orqali axborotni o‘zlashtirish, xulosalash, shuningdek, mustaqil ijodiy 
fikrlash ko‘nikmalarini shakllantirishga xizmat qiladi. Mazkur metodni umumlashtiruvchi 
darslarda, yoki darsning mustahkamlash, o‘tilgan mavzuni so‘rash, uyga vazifa berishda 
bosqichlarida foydalanish tavsiya etiladi. 
Ma’lumki, qadimgi Yunoniston afsonalari kattayu kichikni birdek qiziqtiradi. Mazkur 
ta’limiy o‘yin vositasida o‘quvchilar filmlar va o‘qilgan afsonalari asosida Qadimgi yunonlar 
xudolariga xos bo‘lgan xususiyatni belgilar yoki chiziqchalar qo‘yish orqali aniqlab berishadi. 
Mosini toping! 
”Oliy xudo” 
GEFEST 
“ Jangari ayol” 
AFINA 
“Marhumlar saltanati xudosi” 
APPALON 
”Dehqonchilik va hosildorlik ilohasi” 
AID 
”Quyosh xudosi” 
DEMETRA 
”Zevsning o‘g‘li, yorug‘lik, musiqa va 
GEYA 
she’riyat xudosi” 
”Dengiz hukmdori” 
ZEVS 
”Temirchilar va hunarmandlar xudosi” 
GELIOS 
”Yer ilohasi” 
FY\EMIDA 
”Adliya ilohasi” 
POSEYDON 
O‘quvchilar mavjud kalit so‘zlar asosida o‘zi to‘g‘ri deb hisoblagan javobni 
belgilashgach, o‘qituvchi tomonidan oldindan tayyorlab qo‘yilgan jadval yoki taqdimot 
namoyish qilinadi. O‘quvchilar esa, o‘z bilimiga ramziy ma’noda baho qo‘yishadi. 
Har bir pedagog kompitentli xodim sifatida bugungi davr talabiga mos ravishda jamiyat 
taraqqiyotidagi ta’lim-tarbiya jarayonining ahamiyatini anglab yetib, o‘quvchilarning dars 
mashg‘ulotlarida faolligini jadallashlashtirish uchun pedagogik texnologiyalarni to‘g‘ri tanlay 
olishni bilishi maqsadga muvofiqdir. Zero, jahon va milliy tajribalarida mavjud innovatsion 
ta’lim-tarbiya texnologiyalardan xabardor bo‘lish va ulardan kasbiy faoliyatda foydalanish 
kompetentli pedagog shaxsining ijobiy sifatlaridan biri sanaladi. 

---