Taqi qbf 35-20 guruh talabasi erkinov abdurashidning arxitektura va shaharsozlik asoslari fanidan

Download 1,29 Mb.

1 2 3 4 5

Bog'liq
erkinov a arx.va shah.asos.

Grek me’morligining asosiy orderlari doriy va ion orderi hisoblanadi. Doriy orderi asosan, Peloponnes va Buyuk Gretsiya ion orderi Ioniya deb nomlangan. Kichik Osiyo sohillarida kiproq ishlatilgan. Doriy orderida ishlangan ibodathona yuqoriga kichrayib boruvchi uchta supacha tarzidagi tosh asos-stereobatga qurilgan.

Grek me’morligining asosiy orderlari doriy va ion orderi hisoblanadi. Doriy orderi asosan, Peloponnes va Buyuk Gretsiya ion orderi Ioniya deb nomlangan. Kichik Osiyo sohillarida kiproq ishlatilgan. Doriy orderida ishlangan ibodathona yuqoriga kichrayib boruvchi uchta supacha tarzidagi tosh asos-stereobatga qurilgan.
Ustunlar tagliksiz (bazasiz) bilib, ular tepaga torayib boruvchi shaklda ishlangan. YUzasi esa tarnovchalar-kannelyuralar bilan pardozlangan. Doriy ustuni bevosita stilobatga irnatilgan. Ustunning tepa qismi ehinga takaladi. Uning tepasida esa abaka bilib, unga antablement qiyiladi. Doriy orderi arhitravi tekis ishlangan. Friz esa metop va tringliflardan tashkil topgan. Ibodathona tomi ikki nishabli bilib, uning old va orqa tomonida hosil bilgan uchburchakli maydon fronton deb atalgan Fronton va metoplar burtma tasvirlar bilan bezatilgan.

Ibodathonaning tomi burchaklariga akroteriyalar ornatilgan. Arhaika davrida fronton va tringliflar yuzasi kik, metoplar yuzasi qizil rang bilan biyalgan.
Ion orderi er. av. VII asr ohirlarida paydo bilgan. U doriy orderidan izining nafisligi, bejirimligi shamdja tag tomonida stilobatga qiyilgan tagkursining mavjudligi bilan ajralib turadi. Ion orderida tarnovchali ustunning kapitelini ikki tomonga biralib tirgan jingalak sochini eslatuvchi shakl-valyuta va abak tashkil etadi. Arhitrav esa uchta gorizontal tasma tekislika ajratilgan. Friz lentasimon qilib ishlangan va bezaksiz.

. Eramizdan avvalgi V asrga kelib, Gretsiya izining siesiy, iqtisodiy va madaniy taraqqiyotining eng yuksak bosqichiga kitarildi. Bu taraqqiyot Eron-grek urushlaridan keyingi Afina davlatining kuchayishi va quldorlik demokratiyasining rivojlanishi bilan bog’liq. Urush grek polislarini Afina davlati atrofida birlashtirdi. Urushdan keyin sham Afina 150 dan ortik shashar-davlatlar ichida boshqarish imtiyozini saqlab qoldi. Gretsiya tuprog’iga tutashgan dengiz suvlarida shukumron bilib oldi. Bu yangidan-yangi bozorlarni qilga kiritishga Qora dengiz sohillaridagi mustamlakalari bilan oldi-sotdi ishlarini rivojlantirishga yangi imkoniyatlar yaratdi. Afina eramizdan avvlgi V asr irtalariga kelib, butun grek olamining eng yirik madaniy va iqtisodiy markaziga aylandi.

Download 1,29 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5