Tanqidiy fikrlash Dars 1: Kirish darsi

Fikr (inglizchadan argument) – bu biror xulosa yoki xulosalardan hamda ularni 

asoslash uchun berilgan sabab(lar)dan tashkil topgan matndir.  

Demak,  biror  matn  fikr  (argument)  sifatida  baholanishi  uchun  u  kamida  ikkita 

tarkibiy qismdan iborat bo’lishi kerak: Kamida bitta asos (yoki sabab) va kamida bitta 

xulosa. Masalan: 

1.1-misol: Oddiy fikr 

Ikromning bo’yi ikki metrdan sal uzunroq, demak u uzun bola. 

 

Biror  fikr  yoki  dalilni  mantiqiy  bo’laklarga  ajratish  uni  tahlil  qilishda  yordam 

beradi.  

Bu  fikrda  “u  uzun  bola”  degan  xulosa  berilgan  va  bu  xulosani  asoslash  uchun 

“Ikromning bo’yi ikki metrdan sal uzunroq” degan sabab berilgan.  

---

Raxmonberganov Otabek   @otabek0505   

 

 

 

 

Telegram kanali: 

@prmakuz 

~ 2 ~ 

 

Agar  hamma  fikrlar  1.1-misolda  berilgandek  sodda  bo’lganida,  bizning  bu 

qoʻllanmamiz ham kerak boʻlmas edi.  

Fikrlar  anchagina  murakkab  boʻlishi  mumkin  va  ular  bilan  ishlashni 

qulaylashtirish uchun baʻzi belgilashlarni kiritib olishga zaruriyat bor. 

- 

Berilgan argumentni (fikrni) tarkibini qayd qilishda fikrdagi xulosani C harfi 

bilan (inglizcha conclusion – xulosa soʻzining bosh harfi), fikrdagi sabab (yoki 

asos)ni A harfi bilan belgilaymiz. Agar fikrda bir nechta asos yoki xulosa 

berilgan boʻlsa, ularni qoʻshimcha raqamlar bilan ham belgilash mumkin. 

1.2-misolda A-asos C-xulosani asoslash uchun xizmat qiladi: