Talipov bobir alisherovich hududlar iqtisodiy salohiyatini oshirish orqali mahalliy budjetlar daromad bazasini mustahkamlash

                                        

5

 Matn asosida talaba tomonidan aks ettirilgan. 

Mahalliy moliya  

Mahalliy maxsus 

fondlar 

Mahalliy korxonalar 

moliyasi 

Mahalliy 

budjetlar 

---

13 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.2-rasm.O'zbekiston  Respublikasi  Davlat budjeti  tuzilmasi

6

 

                                        

6

 Срожиддинова  З.Х.Ўзбекистон  Республикаси бюджет  тизими:  Дарслик . – Тошкент:  инфоCОМ.УЗ МЧЖ нашриѐти,  2010.  – 79  б. 

O'ZBЕKISTON RЕSPUBLIKASINING BYUDJЕT TIZIMI

 

Qoraqalpog'iston 

Respublikasi byudjeti 

 

Mahalliy byudjetlar 

Viloyatlarning 

byudjetlari 

 

O'zbekiston Respublikasi Davlat 

mulkini boshqarish davlat 

qo'mitasining mahsus hisobvarag'i 

byudjeti 

Respublikasi byudjeti 

Respublikaga bo'ysuna- 

digan tumanlarning 

byudjetlari 

 

Respublikaga 

bo'ysunadigan 

shaharlarning 

byudjetlari 

Davlat maqsadli 

jamg'armalarining 

byudjetlari 

 

O'zbekiston Respublikasi Moliya 

vazirligi huzuridagi Byudjetdan 

tashqari Pensiya jamg'armasi 

byudjeti 

O'zbekiston Respublikasi Moliya 

vazirligi huzuridagi Respublika 

yo'l jamg'armasi byudjeti 

Ish bilan ta'minlashga 

ko'maklashish respublika 

jamg'armasi byudjeti 

Viloyat byudjeti

 

Viloyatga bo'ysunadigan 

shaharlarning byudjetlari 

Tumanlarning 

byudjetlari

 

Tuman byudjeti

 

Tumanga bo'ysunadigan 

shaharlarning byudjetlari 

 

Toshkent shahar 

byudjeti 

 

Shahar byudjeti

 

Toshkent shahar  

tumanlarining byudjetlari 

 

---

14 

 

Hududiy  iqtisodiyot  muammosini  ilmiy  talqin  etishda  ikki  xil  yondoshuv 

mavjud: 

1. 

Mazkur 

muammoga 

hududlar 

ijtimoiy-iqtisodiy 

taraqqiyotidagi 

tafovutlar  mavjudligi  bois  davlatning  qoloq  hududlarni  qo‘llab-quvvatlashi 

zarurligini  ta‘kidlash  nuqtai-nazaridan  yondoshish. 

2.  Mazkur  muammoga  har  qaysi  hudud  o‘zi  egalik  qilayotgan  iqtisodiy 

imkoniyatlardan  yanada  ko‘proq  va  hatto  o‘zi  foydalanishi  zarurligini,  har  qaysi 

hudud o‘z ijtimoiy  muammolarini  o‘zi hal  qilishini  yoqlash orqali yondoshish. 

O‘zbekiston  Respublikasi  iqtisodiyotining  bugungi  kundagi  o‘ta 

mas‘uliyatli  holati  hududlar  ijtimoiy-iqtisodiy  taraqqiyotining  yangidan-yangi 

muammolarini  ko‘ndalang  qilib  qo‘ymoqda.  Hozirgi  kunning  global  vazifalarini 

hal  etishning  samarali  usullarini  qidirib  topishga  intilishgina  emas,  balki 

iqtisodchi  olimlar  diqqat  e‘tiborini  jahon  iqtisodiy  xazinasi  durdonalaridan  iborat 

butun  «pragmatik»  potentsialdan,  jumladan,  jahon  miqyosida  iqtisodiy 

jarayonlarni  tartibga  solish  konseptsiyasining  uslubiy,  metodologik,  nazariy 

ahamiyatini  o‘rganishga qaratish ham muhim  hayotiy  zaruriyatdir. 

Bozor 

iqtisodiyotining 

transformatsiyasi 

sharoitida  uning  hududiy 

elementini  mavjudligi  hududiy  jihatlarni  hisobga  olgan  holda  makroiqtisodiy 

siyosatning  kutilayotgan  va  haqiqatdagi  natijalarini  qiyoslashga  majbur  etadi

7

. 

Makroiqtisodiy  tahminlashtirishning  umumiy  qonuniyatlari  nuqtai-nazaridan 

mutloq  to‘g‘ri  hisoblangan  holatlar  hududiy  tizimda  o‘ziga  xos  maxsus  ahamiyat 

kasb  etishi  va  aniq  olingan  hudud  manfaatlari  nuqtai-nazaridan  boshqacharoq 

talqin  etilishi  mumkin.  Mamlakat  miqyosidagi  umumiy  holat  va  hududiy 

iqtisodiyotni  qiyoslashda  shuni  alohida  ta‘kidlash  mantiqiy  o‘rinli  bo‘ladiki, 

bunda  hududda  umuman  jamiyat  turmush  darajasi  barqarorligi  ta‘minlanishi  va 

shu  bilan  bir  vaqtda  hududiy  tizim  barqarorligi  ham  e‘tiborga  olinishi  kerak. 

Amaliyotda  mazkur  dolzarb  masalani  respublika  markaziy  hukumati  hal  qiladi.