Talipov bobir alisherovich hududlar iqtisodiy salohiyatini oshirish orqali mahalliy budjetlar daromad bazasini mustahkamlash

1-bob bo’yicha hulosalar 

 

Bugungi  kunda  davlat  byudjetining  salmoqli  qismini  soliqlar  tashkil  qilish 

bizga  ma‘lum.  Shu  bilan  birga  soliqlarni  byudjetga  tushishiga  ko‘ra  guruhlanishi 

umumdavlat  va  mahalliy  soliq  va  yig‘imlarga  taqsimlangani  mahalliy 

byudjetlarning  daromadlarini  shakllanishida  mahalliy  soliqlarning  salmog‘I 

kamligi  ularga  biriktirilgan  daromadlar  bilan  balanslashtiriladi.  Bugungi  kunda 

soliq kodeksiga muvofiq mahalliy  soliq va yig‘imlar  quyidagilar:    

- mol-mulk  solig‘i; 

- yer solig‘i; 

- obodonlashtirish va ijtimoiy  infratuzilmani  rivojlantirish  solig‘i;   

-  transport  vositalariga  benzin,  dizel  yoqilg‘isi  va  gaz  ishlatganlik  uchun 

olinadigan  soliq; 

- ayrim  turdagi  tovarlar  bilan  chakana  savdo  qilish  va  ayrim  turdagi 

xizmatlarni  ko‘rsatish huquqi uchun yig‘im; 

- yagona yer solig‘i  

Iqtisodiyotni          modyernizatsiyalash  sharoitida  soliqqa        tortish        tizimi    

hamda        soliq        siyosatining  samarali        ishlashi        iqtisodiy        siyosatning    

nechog‘lik        mukammal  yuritilishiga          bevosita          bog‘liq          bo‘lib,     

iqtisodiyotning        real  sektorlarini       rivojlantirishga       to‘rtki       bo‘lib        xizmat   

qilishi  mumkin.    Aytish  joizki,  bugungi  kunda  bu  borada  qator  chora  -tadbirlar 

amalga  oshirildi.  Amalga  oshirilgan  tadbirlarning  tub  negizini  esa  qo‘yidagilar 

tashkil  etdi: 

•      Soliqqa          tortishni          tashkil          etishda          soliqlarning  fiskallik 

funktsiyasiga  asosiy e‘tibor qaratish; 

•   soliqqa       tortish       tizimini       imkon       darajasida soddalashtirish; 

•   resurs   soliqlarini    byudjetdagi   ahamiyatini    oshirib borish; 

•   ishlab    chiqarishni    aynan    soliqlar    vositasi   orqali rag‘batlantirish; 

•      Davlat  byudjetida  egri  soliqlar  ulushini  ko‘tarish  hamda  ular  vositasida 

mamlakatda  iste‘mol darajasini  boshqarish siyosatini amalga  oshirish; 

---

32 

 

•      Byudjetdan  tashqari  fondlarga  ajratmalar  miqdorini  imkon  qadar 

oshirish; 

•   Iqtisodiyotda       protektsionizm        siyosatini       amalga oshirishda 

soliqlar  dastagidan  unumli  foydalanishdir.  Soliqqa  tortish  tizimini  yaratish 

borasidagi  dastlabki  qadam  soliqlarning  umumdavlat  hamda  mahalliy  soliqlar  va 

yig‘imlarga  bo‘linishi  bilan  bog‘liqdir. 

 

 

---

33