Ta`limning tizimli va izchil bulish qoidasi.
Ijtimoiy taraqqietning har bir davridagi maktabning tarixiy tajribasi ta`lim
vazifasini ma`lum bir tizimsiz bajarib bulmasligini kursatadi.
Oquv materialini tushuntirish tizimi uquv materiali aniq baen qilingan
g`oyalarga, Oqituvchi bu g`oyalarning qaysilarini tushintirmoqchi ekanligiga, bolalar
eshi, ularning bilimlarni uzlashtirishga qanchalik imkoniyat berishini, Oqituvchining
bilish-bilmasligiga, shu esh va shu saviyadagi bolalarga xos fikrlash faoliyatining
xususiyatlariga, darsdagi bilimlarni uzlashtirish jarayoni odamda qanday
tushinilishiga bog`likdir.
Hozirgi zamon didaktikasi uqitishda xususiydan umumiyga qarab borishni
talab qiluvchi klassik qoidaga uzgartirishlar kiritdikup hollardaboshlang`ich
sinflardaeq umumiy holatlardan yana xususiy holatlarga borish mumkinligini
isbotlandi.. shu munosabat bilan anchagina vaqt tejaladi va yutqizilmaydi, aksincha,
oquvchilar tafakkurini rivojlantirish ishida yutuqlarga erishiladi.
Dars mazmunining muqobil tuzilishini tanlash, uqitishdagi didaktikaning
tizimlilik qoidasini hisobga olishni talab qiladi.
Ta`limda izchillikka rioya qilib uqitish lozim, toki bugun urganilgan bilim
kecha urganilganlarni mustahkamlasin, ertaga urganiladiganiga zamin hozirlasin.
Ya`ni uqitiladigan fan neki baen qilinaetgan yangi materialning oquvchilarning
oldingi uzlashtirgan ilmiy bilimlari, kunikma va malakalari bilan izchil va uzviy
bog`lanishi, shu bilan bir vaqtda uqitilaetgan uquv materiallarini uzlashtirish orqali
kelajakda yangi bilimlarni uzlashtirishga, shuningdek navbatdagi ta`lim bosqichiga
zamin yaratilishi nazarda tutiladi.
Ta`limning tizimli bulishi uning izchil bulishi bilan bog`likdir.Izchillikka
asoslangan ta`limning xarakteri belgisi shundaki, u oquvchilarning oldindan
uzlashtirgan bilim va malakalari zamirida yangi bilim, kunikma va malakalar hosil
qilish, ularning uzaro bog`lanishlarini takomillashtirish va aksincha, yangi bilimlarni
baen qilish jarayonida oldindan uzlashtirilgan bilim, kunikma va malakalarini yana
ham chuqurlashtirish, kengaytirish va mustahkamlashni ta`minlashga qaratilgandir.
Tizimlilik va izchillik oquvchilarda har qaysi uquv fanlarining bir-biri bilan
uzviy bog`liq bulishini kursatishda ham muhim ahamiyatga ega.
Ta`limning tizimli ulishi qoidasi baen qilinaetgan uquv materiallarini
mustahkamlash va ilgari utilgan materiallarni tuldirishga hizmat qilishini,
oquvchilarning uzluksiz va tizimli suratda mustaqil ish olib borishlarini,
oquvchilarning uzlashtirgan bilim va hosil bulgankunikma, malakalarni hisobga olib
borishni ham uz ichiga oladi.
Tizimlilik va izchillik qoidalariuzaro bog`liq bulganalohida uquv fanlarini
hamda uquv fanlarini mantiqiy jihatdanbir-biriga mustahkam bog`liq xolda va
muayan bir tartibda uqitish hamda tartib jarayonida oquvchilarni tizimli ilmiy bilim,
kunikma va malakalarini uzlashtirib olishlarini ta`minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |