Ta’limiy maqsad: Sifatlarning otga bog'lanishi yuzasidan o`quvchilar bilimini mustahkamlash Tarbiyaviy maqsad

Bu mashqda Matn ustida ishlash uchun quyidagi rangli rasmlardan foydalanish mumkin:

	?
?

BILIB OLING!
188-mashq. Matnni o‘qing. Sifat so`z turkumiga oid so‘zlarning ma’nosini izohlang.
ZUHRA BILAN TURNA


Matndagi ot, sifatarni topib yozing.

Ot	sifat

O`quvchilar „Qushlar“ mavzusida 5-6 gapdan iborat matn yozing.

Ushbu so`zlar talaffuzi va imlosi, yozuvda ifoda etilishi tushuntiriladi.
Mustahkamlash: Bajarilishi yuzasidan ko`rsatma beriladi: so‘zlarni o‘qing. Sifat so‘z turkumiga oid gaplar tuzing.
Doskada va mustaqil bajariladi.
Quyidagi rasmlardan foydalanish mumkin:
4-SINF ONA TILI DARSLARIDA “Matn ustida ishlash” uchun tavsiyalar
O`qigan kitoblarni takror o`qish savodlilikning eng ishonchli tarozisidir.
F.Gebbal
Ona tili darslarida matn bilan ishlash
Bolalarni matn bilan ishlashga o`rgatish jarayoni murakkab jarayon hisoblanadi, biroq har qanday bolani matn bilan ishlashga o`rgatish mumkin. Eng asosiysi- uning formulasini bilish, tushunish darajasining o`sishi esa tajriba davomida shakllanadi.
F ОRMULA:
Matn=Mavzu+G`oya
Matn- asar
Mavzu – Matnning nomi ( nima haqida)
G`oya – G`oya ( nega? Nima uchun?)
Mavzu – asarning nima haqida ekanligidan darak beruvchi.
G`oya – asosiy fikr, matnning mazmun- mohiyatini ochib beruvchi.
Boshlang`ich sinflarda matn ustida ishlash turlari:

• 
  Matnni qismlarga ajratish; har bir qismning asosiy g`oyasi aniqlash.
  
• 
  Qismlarga sarlavha qo`yish orqali reja tuzishga o`rgatish.
  
• 
  Matndan asosiy g`oyani yoritib beruvchi gapni topish, yoki o`z fikri bilan sharhlash
  
• 
  Matnni qismlarga ajratishda tugallangan fikrni bildirishiga e`tibor qaratish.
  
• 
  ( Xat boshilarga, imloga e’tibor berish.)
  
• 
  Matnni qayta o`qib, reja tog`ri tuzilganligini qayta tekshirib ko`rish orqali matning asosiy g`oyasini qamrab olganligini aniqlash.
  
• 
  Matnni qismlarga bo`lish yoki qismlardan matnning mantiqiyligi yig`ish.
  
• 
  Savollarga javob berish orqali mazmunni yoritish
  
• 
  Matnni yoki uning asosiy qismini sahnalashtirish
  
• 
  Matnnining qismlarini tanlab o`qish ( berilgan topshiriq asosida)
  
• 
  Rollarga bo`lib o`qish
  
• 
  «Shivirlab o`qish ».
  
• 
  “Zanjir” usulida o`qish (Bitta gapdan)
  
• 
  “Zanjir” usulida o`qish (Xat boshidan)
  
• 
  Berilgan rasm tasvitlangan qismni matnning ichidan topish
  
• 
  Savollarga javob berilgan gaplarni matnning ichidan topish
  
• 
  Matndan chizma orqali so`zlarni topish. Masalan: KK – kelib ketdi, ZB – Zumrad bahor.
  
• 
  Matndan kim birinchi bo`lib aniq so`zni topish ( topshiriq asosida)
  
• 
  Matndan eng uzun so`zni topish
  
• 
  Matndan ikki, uch, -to`rtta soda gapni toping.
  
• 
  Matndan so`z turkumlarini topish.( Ot, sifat, son, fe’l, olmosh)
  
• 
  Lug`at ishi . Izoh talab etiladigan so`zlar bilan ishlash
  
• 
  Ochqich so`zlarni matndan topish
  
•