Таълимда бошқарув” кафедраси Профессионал таълими тизими кадрларининг малакасини ошириш курси

МУНДАРИЖА

КИРИШ 7
1-БОБ. Малакани баҳолаш тизимини аҳамияти 10
Малакани баҳолаш тизимини ташкилий услубий масаласи. 10
1.2 Малакани баҳолаш жаҳон тажрибаси. 15
Таълим сифатини баҳолаш хориж тажрибаси мисолида ўрганилмоқда 15
2.1. Ўзбекистон Миллий малака тизимини хуқуқий асослари. 20
Малакани баҳолаш марказининг асосий вазифалари қуйидагилардан иборат: 20
талабгорларнинг, ўзлаштириш усулидан қатъи назар, меҳнат бозорида талаб этилган касб компетенсияларини баҳолаш; 20
ишга қабул қилишда, касб-лавозим тузилмасида ўсишда талабгорларнинг касб компетенсиялари талабларига ва касб стандартларига мослигини тасдиқлаш; 20
касб малакалари бўйича норматив ҳужжатлар ва стандартлар бўйича таклифлар тайёрлаш ва уларни ишлаб чиқишда иштирок этиш; 20
тегишли тармоқ ёки корхонада ишлайдиган муайян лавозимларни эгаллаб турган ходимларга нисбатан аниқ ва тўғри талабларни шакллантирадиган ҳар бир компетенсия ривожланишининг мос шкаласи ва аниқ хулқ индикаторларини белгилаган ҳолда, компетенсияларнинг самарали моделларини ишлаб чиқиш ва жорий этиш; 20
касб компетенсиялари ва ишбилармонлик сифатларини ривожлантиришнинг корпоратив дастурларини ишлаб чиқиш; 20
талабгорнинг мавжуд малакасини аниқлашда, холисликни таъминлаш механизмларини жорий этиш. 20
Тармоқларнинг иқтисодий ривожланиш тенденсияларидан келиб чиқиб, Малакани баҳолаш марказига, унинг ваколатлари доирасида янги вазифалар ҳам белгиланиши мумкин. 20
Малакани баҳолаш маркази ўзига юкланган вазифаларга мувофиқ қуйидаги функсияларни амалга оширади: 20
а) талабгорларнинг, ўзлаштириш усулидан қатъи назар, меҳнат бозорида талаб этилган касб компетенсияларини баҳолаш соҳасида: 20
талабгорларга малакани ҳаққоний, холис ва шаффоф баҳолашнинг қоидалари ва тартиб-таомиллари тўғрисида зарур ахборот тақдим этади; 20
шахснинг интеллектуал ва касбий ривожланиш даражасини мустақил аниқлаш ва тасдиқлашга бўлган эҳтиёжини қондиришга кўмаклашади; 20
иқтисодиётдаги ўзгаришларга мос равишда касбий малакани баҳолаш бўйича моддий-техника базасини мунтазам такомиллаштириб боради; 20
талабгорга эксперт малака комиссиясининг хулосасини, малака имтиҳонидан муваффақиятли ўтган тақдирда, малака паспортини расмийлаштиради ва тақдим этади; 20
касбий стандартларга асосан малакани баҳолаш мезонларини ишлаб чиқади; 20
б) ишга қабул қилишда, касб-лавозим тузилмасида ўсишда талабгорларнинг касб компетенсиялари талабларига ва касб стандартларига мослигини тасдиқлаш соҳасида: 20
Тармоқ кенгашининг раҳбарлик ва услубий ҳужжатларига мос равишда талабгорлар малакасининг касб стандартларига кўра белгиланган малака талабларига, тариф-малака тавсифларига ва талабларига, шунингдек, ходимга малака талаблари қўйилган бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мослигини малака имтиҳони тарзида мустақил ва холис баҳолашни ташкил этади ва ўтказади; 20
кенг ва тор ихтисосликлар бўйича ишчиларга малака разрядларини ва мутахассисларга малака тоифаларини беради; 21
муайян мутахассислик (касб) бўйича касбий компетенсия даражасини тасдиқловчи ва Хизматчиларнинг асосий лавозимлари ва ишчи касблари классификаторига мувофиқ талаб этиладиган касбий малака даражаларини беришга асос бўлувчи компетенсия тўғрисидаги сертификат берилишини таъминлайди; 21
в) касб малакалари бўйича норматив ҳужжатлар ва стандартлар бўйича таклифлар тайёрлаш ва уларни ишлаб чиқишда иштирок этиш соҳасида: 21
меҳнат бозори талабларига мос келадиган, лавозимда ўсиш ва рақобатбардошликни таъминловчи касбий малака ва кўникмаларни баҳолаш тизимини жорий этади; 21
касб стандартларини ишлаб чиқиш жараёнида ўз таклифларини тегишли Тармоқ кенгашига тақдим этади; 21
касб компетенсияларини баҳолашни талабгорлар ва иш берувчилар ўртасида оммалаштириш, корхона ва ташкилотларда ходимлар ўртасида адолатли меҳнатга ҳақ тўлаш тизими вужудга келишига эришиш бўйича таклифлар ишлаб чиқади; 21
г) тегишли тармоқ ёки корхонада ишловчи муайян лавозимларни эгаллаб турган ходимларга нисбатан аниқ ва тўғри талабларни шакллантирувчи ҳар бир компетенсия ривожланишининг мос шкаласи ва аниқ хулқ индикаторларини белгилаган ҳолда компетенсияларнинг самарали моделларини ишлаб чиқиш ва жорий этиш соҳасида: 21
иш берувчиларга сифатли кадрлар танлови имкониятининг вужудга келиши учун ҳар бир компетенсия бўйича тегишли тармоқ кенгашлари ва иш берувчилар билан доимий ҳамкорлик қилади; 21
касбий малакаси баҳоланган ва тасдиқланган шахслар малака доираси даражаларига мувофиқ лавозимларни эгаллаш ва меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқидан фойдаланган ҳолда ходимлар ўртасида соғлом рақобат ва мотивация муҳити пайдо бўлишига хизмат қилишини таъминлашга қаратилган тарғибот ишларини ташкил этиб боради; 21
тасдиқланган касбий малака паспорти ҳақидаги маълумотларни тасдиқланган малакага эга шахслар миллий реестрига киритиш учун ваколатли органга маълумотларни тақдим этади; 21
д) касб компетенсиялари ва ишбилармонлик сифатларини ривожлантиришнинг корпоратив дастурларини ишлаб чиқиш соҳасида: 21
касб компетенсиялари ва ишбилармонлик сифатларини ривожлантириш бўйича хорижий экспертларни жалб этади, хорижий касбий малакани баҳолаш марказлари билан ҳамкорлик қилади; 21
касбий малакани эгаллаш, компетенсияни баҳолаш ва иш ўрнида ўсиб бориш йўналишлари бўйича таълим муассасалари ва иш берувчилар билан ҳамкорлик қилади; 21
е) талабгорнинг мавжуд малакасини аниқлашда холисликни таъминлаш механизмларини жорий этиш соҳасида: 21
касбий компетенсияси тасдиқланган шахсларни баҳоланган малака даражасига мувофиқлиги бўйича доимий мониторинг олиб боради; 21
баҳолаш жараёнларига шаффоф ва электрон тизимни жорий этиш бўйича халқаро тажрибани ўрганади; 22
касбий малакани баҳолашда ҳаққонийлик, холислик, шаффофлик ва ишончлилик тамойилларига риоя этиб боради; 22
малака даражасини эгаллаш ва тасдиқлашни хоҳловчи барча талабгорлар учун ихтиёрийлик тамойиллари асосида тенг шароитларни яратади. 22
Малакани баҳолаш марказлари тармоқ ёки ҳудудий кенгашларнинг ўз ваколатлари доирасида қабул қилинган қарорларига кўра тегишли тармоқларга тааллуқли ва умумтармоқ касб малакалари бўйича норматив ҳужжатлар ва стандартларни ишлаб чиқишда қатнашиш функсияларини бажаришлари мумкин. 22
2.2. Малакани баҳолаш марказини ташкил этиш муаммолари. 23
Марказнинг мажбуриятлари: 24
Олий таълим муассасалари педагогларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш бўйича ишчи ўқув режа ва ишчи дастурларни ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш; 24
қайта тайёрлаш ва малака ошириш жараёни самарадорлигини ошириш имкониятларини қидириш; 24
замонавий педагогик ва ахборот технологияларини қўллаш, интернет материалларидан фойдаланиш; 24
хорижий давлатларнинг илгъор тажрибаларини ўрганиб, амалга татбиқ этиш; 24
Тошкент давлат техника университети ҳузуридаги Педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тармоқ маркази ўз фаолиятини Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармон в6а қарорлари, Вазирлар Маҳкамасининг фармойиш ва қарорлари, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ва тармоқ вазирликлари буйруқлари асосида олиб боради., Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2015 йил 12 июндаги ПҚ-4732цонли “Олий таълим муассасаларининг раҳбар ва педагог кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармони, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2015 йил 20 августдаги 242 сонли “Олий таълим муассасаларининг раҳбар ва педагог кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини оширишни ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисидаги қарори асосида олиб боради. 24
ХУЛОСА ВА ТАКЛИФЛАР 27
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ 28

КИРИШ