Таълим вазирлиги

Муаммоларни олдини олиш - Операцион рискларни бошқариш, ёки
ёрдам берадиган қарорлар қабул қилиш воситаси ҳисобланади, ҳар қандай 
берилган ҳаракат систематик учун энг яхши курс риски ва фойдани аниқлаш 
ва англашмовчиликларни камайтириш ҳамда активларини сақлаб қолиш учун 
хатарларни камайтириш учун мўлжалланган чора тадбирларнинг мажмуига 
айтилади. Операцион рискнинг турли сифат белгилари:
- айланма активларнинг таъсирчанлиги (яъни тезлаштирилган 
амортизациясиз фойдаланилиши); 
- воқеа содир бўлгандаги зарар эҳтимоли жиддийлиги; 
- ресурсларни йўқолишининг кескин ортиб бориши ва ҳ.к.
Шу жумладан, операцион риск бошқарувини баҳолаш ўз ичига 
қуйдагиларни олади: рисклар барча FAA операциялари яъни штатлар ва 

---

176 
албатта, ҳатто, бизнинг шахсий кундалик фаолиятимиздаги рискини жалб 
қилиши мумкин бўлган қарорларни қабул қилишдир. 
Операцион рискларни бошқариш шунчаки бир фаолият эмас. Бу 
нарсалар ҳақида фикр юритиш хорижий мамлакатларда хатто қонун йўли 
билан расмийлаштирилди. Операцион рискларни бошқариш оддий олти 
босқичли жараён: 
1. Операцион рискларни белгилайди ва ходимлар учун рискини 
камайтириш учун оқилона чора-тадбирларни кўради; 
2. FAA операцияларда, қарорлар, зарур қарор ва бошқарувнинг қандай 
даражада ўз вақтида қабул қилиш ваколатига эгалиги; 
3. Риск аниқланиши кераклиги ходимлар ва ресурслардан рискни 
камайтириш мақсадида Агентликнинг ишларига амалий даражада таъсирли 
чоралар лойиҳасини ишлаб чиқиш; 
4. Хатарларни бошқариш, режалаштириш ва бирон бир жараённи бир 
тўлиқ интеграциялашган қисмларга бўлиш; 
5. Баъзи кутилмаган муаммони ташкилий масалаларда фақат биргина 
йўл эмас, балки бошқарув томонидан қўлланилиши; 
6. Таҳлил ва назорат қилиш билан бирга хатардан эҳтиёт чораларини 
белгилаш, улар натижаларини юзага келиши мумкин бўлган қийинчиликлар 
ва ҳаракатлар режасини тузиш. 
Раҳбарлар, бу фаолиятларни режалаштириш билан бошланган ва унинг 
бажарилиши билан давом этадиган фаолиятларни ҳар бир босқичида, рискни 
бошқаришда мунтазам фойдаланиш учун масъул шахс хисобланади. 
Операцион рискларни бошқариш жараёнининг мақсад ва вазифаларини 
кўрсатиб ўтсак, яъни улардан энг самарали фойдаланиш стратегияси 
сифатида, одамларни, асбоб-ускуналар ва бошқа ресурсларини ҳимоя қилиш 
назарда тутилади. 
Бахтсиз ҳодисалар олдини олиш ва йўқотишларни камайтириш, бу 
мақсадга эришишнинг муҳим жиҳати ҳисобланади. Ўз навбатида, зарар 
рискини камайтириш билан, биз охирги харажатларини камайтириш ва 

---

177 
самарали графигни ишлаб чиқишга ҳаракат қилдик. Шундай қилиб, 
хатарларни бошқаришдан асосий мақсад, фойдаланиш учун энг самарали 
бўлган ҳар қандай ресурслар шу жумладан, одамлар ва ускуналар 
самарадорлигини оширишни аниқлашдан иборат.