Таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/140
Sana03.04.2022
Hajmi1,61 Mb.
#525492
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   140
Bog'liq
3287-Текст статьи-8556-1-10-20201013

1994 
1995 
Озарбайжон 
12,0 
21.9 
22,7 
39,2 
51,2 
58,0 
60,6 
Беларусь 
12,0 
15,4 
16,6 
13,2 
11,0 
18,9 
19,3 
Болгария 
22,8
25,1
23,9
25,0
29,9
29,1
36,2
Венгрия 
27,0
28,0
32,9
30,6
28,5
27,7
29,0
Грузия 
12,0
24,9
36,0
52,3
61,0
63,5
62,6
Қозоғистон
12,0
17,0
19,7
24,9
27,2
34,1
34,3
Латвия 
12,0
12,8
19,0
34,3
31,0
34,2
35,3 
Литва 
12,0 
11,3 
21,8 
39,2 
31,7 
28,7 
2 1 , 6
 
Молдова 
12,0 
18,1 
27,1
37,3
34,0
39,7
35,7 
Польша 
15,7 
19,6 
23,5
19,7
18,5
15,2
12,6 
 
Россия 
12,0 
14,7 
23,5
32,8
36,7
40,3
41,6
Руминия 
22,3 
13,7 
15,7
18,0
16,4
17,4
19,1
Словакия 
6,0 
7,7 
15,1
18,0
16,4
17,4
19,1
Ўзбекистон 
12,0 
11,4 
7,8
11,7
10,1. 
9,5
6,5
Украина 
12,0 
16,3 
25,6
33,6
38,0
45,7
48,9
14
Эксперт. 2000. №12 (223) от 27 марта. 


73 
Чехия 
6,0 
6,7 
12,9
16,9
16,9
17,9
11,3
Эстония 
12,0 
19,9 
26,2 
25,4 
24,1 
25,1 
11,8 
* Манба:
 
Jensen M. Politics and Enterpreneurships in Transition Есоnomies / M.Jensen, 
P.Kaufmann, A.Sheifer // Working Paper, - 1997/ WDI. - № 57. 
6.3-жадвал маълумотлари ўз муаллифлари томонидан электр-мувозанат 
усули ёрдамида ҳисоблаб чиқилган. Мазкур усул ғояси шундан иборатки, 
электр энергиясини ғамлаб бўлмайди, шунинг учун истеъмол қилинаётган 
энергия ҳажмининг ўсиш суръатлари ЯИМ ўсиш суръатларига нисбатан юқори 
бўлиши энергиянинг хуфиёна истеъмол қилинаётганлигидан далолат беради. 
Хуфиёна сектор дастлабки беш йилда Озарбайжон ва Грузияда энг кенг 
кўламларга эга – тегишлича ЯИМнинг 60,6 ва 62,6 фоизини ташкил этди. 
Кейинги ўринларда Россия (41,6%), Болгария (36,2%), Молдова (35,7%), Латвия 
(35,7%) ва Қозоғистон (34,3%) туради. Ўзбекистонда эса ушбу кўрсаткич бошқа 
давлатларга нисбатан энг паст даражада бўлган. 
 
Қисқача хулоса 
Иқтисодий субъект томонидан ўз бизнеси учун институционал муҳитни – 
ошкора ёки хуфиёна – танлаш тўғрисидаги қарор биринчи ва иккинчи 
ҳолатларда битимларни амалга оширишда юзага келадиган трансакция 
харажатларини қиёслаш орқали белгиланади. Бошқача айтганда, қонунга 
бўйсуниш нормаси яна бир бор оқилона асосланади: шахс унинг талабини 
мутлақ устуворлигининг таъсири остида эмас (қонуний нарсаларнинг ҳаммаси 
яхши), балки қонунга амал қилишдан кутилаётган фойдалар туфайли бажаради. 
Қонунга ихтиёрий бўйсунишга ундовчи омиллар шахсда фақат, давлат 
иқтисодиётининг ошкора секторида трансакция харажатларини пасайтириш 
йўли билан унинг манфаатларини амалга оширишга қодир бўлган тақдирда, 
пайдо бўлади.
Иқтисодий соҳада хуфиёна битимлар амалга ошириладиган ўйин 
қоидаларида, биринчи галда бозор иқтисодиёти нормалари тизимидан 
битимларнинг барча иштирокчиларини «ўзиники» ва «бегоналарга» ажратиш 
билан катта фарқ қилади. Ўзиникиларга нисбатан оппортунизмнинг олдини 
олиш ижтимоий механизмлари амал қилади, ишонч ва ўзаро ёрдам меъёрлари 
ҳукмронлик қилади. Аксинча, «бегоналарга» нисбатан оппортунизм норма 
бўлиб қолади. Хуфиёна иқтисодиёт «ҳасадгуйлик рақобатчилигига» асосланган 
«ёввойи» бозор моделига жуда яқин. Ниҳоят, хуфиёна иқтисодиёт энг юқори 
даражада турли кўринишга эга ва у тўлиқ тизим шаклини қабул қилмайди 
ҳамда бозорнинг барча иштирокчилари учун ягона ва мажбурий нормалар 
тизимини қабул қилмайди. Бундан кўриниб турибдики, қонунга бўйсунишнинг 
юқори баҳосига муқобил вариант ҳам ғоят қиммат туради.

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish