Таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети


Ташқи таъсирлар (экстерналийлар)



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet134/140
Sana03.04.2022
Hajmi1,61 Mb.
#525492
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   140
Bog'liq
3287-Текст статьи-8556-1-10-20201013

Ташқи таъсирлар (экстерналийлар)
– нархда ўз аксини топмаган 
қўшимча харажатлар ёки фойдалар. Ижобий ташқи таъсирлар бир иқтисодий 
субъект фаолияти бошқа субъектлар учун қўшимча фойдаларнинг пайдо 
бўлишига олиб келган ҳолларда юзага келади, бунда у ишлаб чиқарилаётган 
неъматнинг нархларида ўз аксини топмайди. Салбий ташқи таъсирлар бир 
иқтисодий субъект фаолияти бошқа субъектлар учун қўшимча харажатларни 
келтириб чиқарган ҳолларда юзага келади. 
Трансакция
– шартнома шаклига эга бўлган битим. 
Трансакция харажатлари
– ишлаб чиқариш жараёни билан боғлиқ 
бўлмаган харажатлар, хусусан, ахборотни тўплаш ва қайта ишлаш харажатлари, 
мунозараларни 
ўтказиш 
ва 
қарорлар 
қабул 
қилиш 
харажатлари, 
шартномаларнинг бажарилишини назорат қилиш ва ҳуқуқий ҳимоялаш 
харажатлари. 
Трансакция харажатлари
– мулкчилик ҳуқуқларини алмашиш ва 
ҳимоялаш билан боғлиқ барча харажатлар. 
Трансформация 
харажатлари
– 
иқтисодий 
тизимдаги 
эски 
институтларни тугатиш, янги институтларни шакллантириш (ёки импорт 
қилиш) ва мослаштириш билан боғлиқ харажатлар. 
Уй хўжалиги
– инсон капиталини ишлаб чиқаришнинг умумий 
вазифалари, яшаш, бюджет ва оила-қариндошчилик алоқалари билан 
бирлашган кишилар гуруҳи. 
Фирма ички тузилишининг вариантлари
Аралаш тузилма,
агар бўлинмалардан бири унитар корхонадаги сингари 
фирма раҳбарияти томонидан тўлиқ назорат қилинса, иккинчи бўлинма 
холдингдаги каби фирма раҳбариятига молиявий жиҳатдан қарам бўлса, учинчи 
бўлинма эса операцион мустақилликка эга бўлиб, мультидивизионал 
тузилмадаги каби ўз харажатини қоплаш тамойили асосида фаолият юритган 
тақдирда, юзага келади. 
Мультидивизионал тузилма
– маҳсулот тури, савдо маркасига кўра ёки 
жуғрофий белги бўйича ўз харажатини қоплаш ва ўзини-ўзи молиялаш 


202 
тамойили асосида фаолият юритувчи ярим мухтор ишлаб чиқариш 
бўлинмаларини ташкил этишни назарда тутади. 
Холдинг тузилмаси
– қарорлар қабул қилиш ва «агентлар» ҳаракатлари 
устидан назорат жараёнини имкон қадар марказлашган тизимдан чиқаришни 
намоён этади. 
Унитар тузилма –
ҳукмронлик муносабатларининг максимал даражада 
марказлашувини назарда тутади. 

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish