Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
Фавқулотдаги зарарларнинг ҳисоби. 21-сон БҲМСга мувофиқ 
фавқулотдаги зарарларнинг ҳисоби 9720 ―Фавқулотдаги зарарлар‖ 
счѐтининг дебетида ҳисобга олинади. Бунда фавқулотдаги ходисалардан 
кўрилган зарарларни кўрсатувчи счѐтлар, масалан, 0100, 0400, 0700, 
1000, 2900 ва бошқа счѐтлар кредитланади. Йил охирида 9720- счѐтнинг 
дебетида тўпланган сумма унинг кредитига ва 9900 ―Охирги молиявий 
натижа‖ счетининг дебетига ѐзилади ва шу асосда у ѐпилади. 
Келгуси давр харажатларининг ҳисоби. 21-сон БҲМС га 
мувофиқ корхоналарнинг келгуси давр харажатларининг ҳисоби
қуйидаги счѐтларда олиб борилади: 

3110 “Олдиндан тўланган ижара ҳақлари”- ушбу актив, 
доимий счѐтнинг дебетида ҳисобот даврида келгуси даврлар учун 
олдиндан тўлаб қўйилган ижара ҳақлари акс эттирилади. Бунда тўлов 
шаклига кўра 5010,5020,5110,5210,5220 счѐтлар кредитланади. 3110- 
счѐтнинг дебетида акс эттирилган ва тўпланган ижара ҳақи суммаси 
ҳисобот даври ойларида бир маромда ушбу счѐтнинг кредитига ва 
корхонанинг 
харажатлари 
счѐтларининг 
(0800,2010,2310,2510,9410,9420) дебетига ѐзилади. Ушбу счѐтнинг 
ҳисобот даври охирида қолган қолдиқ суммаси келгуси даврга 
тааллуқли бўлган ижара тўлови суммасини билдиради. 

3120 “Олдиндан тўланган хизматлар ҳақи”- ушбу актив, 
доимий счѐтнинг дебетида йил мабойнида олдиндан тўлови ўтқазиб 
қўйилган хизматлар ҳақи, масалан, обуна ҳақлари, суғурта ҳақи ва 
бошқалар, 
акс 
эттирилади. 
Бунда 
тўлов 
шаклига 
кўра 
5010,5020,5110,5210,5220 счѐтлар кредитланади. 3120- счѐтнинг 

---

дебетида акс эттирилган ва тўпланган хизмат ҳақи суммаси ҳисобот 
даври ойларида бир маромда ушбу счѐтнинг кредитига ва корхонанинг 
харажатлари счѐтларининг (0800,2010,2310,2510,9410,9420) дебетига 
ѐзилади. Ушбу счѐтнинг ҳисобот даври охирида қолган қолдиқ суммаси 
келгуси даврга тааллуқли бўлган хизмат ҳақи тўловлари суммасини 
билдиради. 
