Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
 
 
 
 
Бухгалтерия ҳисобининг ушбу шакли негизида, кўриниб турибдики, 
компьютер хотирасида ягона маълумотлар базасини яратиш ѐтади. 
Ушбу маълумотлар базаси бухгалтерлар томонидан юз берган 
операцияларга 
гувоҳлик 
берувчи 
бошланғич 
ҳужжатлар 
маълумотларини компьютерга киритиш орқали шакллантирилади. Ягона 
маълумотлар базаси асосида бухгалтерия ҳисобининг барча счѐтлари 
бўйича синтетик ва аналитик ҳисоб регистрлари машинограммалар 
кўринишида босмадан чиқади. Компьютерга киритилган дастурга асосан 
синтетик ва аналитик ҳисоб регистрлари журнал-ордерлар ѐки 
мемориал-ордерлар кўринишларида ҳамда Бош китоб ва молиявий 
ҳисоботнинг тасдиқланган шаклларида олинади. Ҳозирги пайтда 
республикамизда бухгалтерия ҳисобининг компьютерлаштирилган 
шакли «1 С:Бухгалтери», «АКА», «БЭМ» дастурлари асосида қўлланиб 
келинмоқда. 
Аналитик ҳисоб 
машино-
граммалари 
Синтетик ҳисоб 
машинограммалари 
Молиявий ҳисобот 
шакллари 

---

7 МАЪРУЗА. ПУЛ МАБЛАҒЛАРИ ВА ВАЛЮТА 
ОПЕРАЦИЯЛАРИ ХИСОБИ 
 
Маъруза режаси 
 
1. Пул маблағларининг турлари, моҳияти ва улар ҳисобининг 
вазифалари 
2. Кассадаги пул маблағларининг ҳисоби 
3. Ҳисоб-китоб счѐтидаги пул маблағларининг ҳисоби 
 
1.Пул маблағларининг турлари, моҳияти ва улар 
ҳисобининг вазифалари 
 
Корхоналар хўжалик фаолиятида иштирок этувчи активлар ичида 
жуда катта ролни пул маблағлари ўйнайди. 
Пул маблағлари деганда ўта тез ликвидлик характерига эга 
бўлган, барча муносабатларда умумий эквивалент ролини ўйнайдиган, 
давлат томонидан қоғозли ва металли кўринишда маълум қийматларда 
чиқариладиган махсус товар тушунилади. Пулнинг жамиятдаги ўрни у 
томонидан бажариладиган қиймат ўлчови, тўлов воситаси, муомала 
воситаси ва жамғариш воситаси каби фунцияларида ѐрқин намоѐн 
бўлади. 
Бухгалтерия ҳисобида пул маблағларини асосан иккита белгисига 
қараб, яъни кўриниши ва турган жойига қараб, гуруҳлаш ва акс эттириш 
кенг қўлланилади. 
Кўринишига кўра пул маблағлари иккига бўлинади: 
