Таълим вазирлиги Гулистон давлат университети

3.3-МАВЗУ: МАШИНА-ТРАКТОР АГРЕГАТЛАРИНИ ТУЗИШ.
Режа:
1. Агрегатнинг соатлик иш унуми.
2. Агрегатнинг тортишга қарашилиги.
3. Агрегатпинг иш тезлигини танлаш.
4. смена вақтидан фойдаланиш коэффициенти.
Адабиётлар: 3, 12.


1. Агрегатнинг соатлик иш унуми. Машина-трактор агрегати (МТА) шундай тузилиши керакки, у агротехник талабларнинг
бажарилишини таъминласин ва юқори иш унумида фойдаланилсин. Пахтачиликда кўпчилик қишлоқ хўжалик машиналари тракторга
осилади ва маҳкам белгиланган қамров кенглигига эга бўлади. Шунинг
учун агрегатнинг оптимал юкланишини таъминлаш йўл қўйилган
агротехник талаблар чегарасида тракторнинг ҳаракат тезлигини
ўзгартириш ҳисобига амалга оширилади.
Агрегатнинг иш унуми: ер ҳайдаш, қатор ораларини култивация қилиш, текислаш, бороналаш, тупроқ қатқалоғини юмшатиш, сув қўйиш учун эгат очиш, минерал ва органик ўғитларни сочиш, бегона ўт илдизларини тараш, экиш олди юмшатиш ва х.к. ишларни бажаришда ушбу формулада аниқланади:
W_к=0, 1_*В_иш,_* V_иш*T , га/соат
бунда: В_иш - агрегатнинг қамров кенглиги, м;
V_иш- агрегатнинг иш тезлиги, км/соат.


Агрегатнинг иш кенглиги конструктив қамров кенглигига тенг, ундан кичик ёки катта бўлади. Шунга кўра агрегатнинг иш қамров кенглиги қуйидагича ифодаланади: В_иш = р В_к, м
бунда: В_к агрсгатнинг конструктив қамров кенглиги;
р-конструктив қамров кенглигидан фойдаланиш коэффициенти.
Иш тезлиги (V_иш). Агрегатнинг ҳаракати тракторнинг тортиш
кучи (Р_тор) га, қишлоқ хўжалик машинасининг берилган иш
шароитидаги қаршилиги. (К_к.х.м) га боғлиқ. (Ртор) ни унинг ундан
фойдаланиш коэффициенти (n) ни ҳисобга олган ҳолда қуйидаги
формула орқали танлаш аарур: Р_тор= R_к.х.м/n
бунда: n- тракторнинг илмоғидаги нормал тортиш кучидан фойдаланиш
коэффициенти.
Ер ҳайдаш, ҳаракатлантириш ва йиғиш агрегатлари учун nк0,85. . . 0,90 бошқа агрегатлар учун n = 0,90. . . 0,95.