Таълим вазирлиги фарғона политехника институти энергетика факультети

6.2.Tipik kirish signallari
Namunaviy ta'sirlar– bu bo‘g‘inga kirishda uzatiluvchi ta'sirlar bo‘lib, ularni matematik usulda oson ta'riflab chiqish mumkin.
Namunaviy ta'sirlar 3 turga ajratiladi:

6.1. rasm. Namunuviy ta'sirlar turlari
1 Pog‘onali (sakrovchi) – bu kiruvchi X kattalik uzining yakuniy ahamiyatiga kura tezkor o‘zgarishidir (ya'ni barcha 100%), shuning uchun ushbu ta'sirni yana birlamchi sakrash deb atashadi.Bu ta'sir tizim elementlari uchun eng og‘ir xisoblanadi va uni dinamik xarakteristikalardan bir turini kurishda ishlatadilar vavaqt deb ataydilar.
2 Garmonik – bu shunday ta'sirki,u sin yoki cos garmonik konunida o‘zgaradi.U dinamik xarakteristikaning ikkinchi turini kurishda ishlatiladi va chastotali deb yuritiladi.
3 Chiziqli – bu chiziqli konun buyicha o‘zgaruvchi ta'sirdir va uni kelayotgan tizimlarning dinamik xususiyatlarini tadkik kilish jarayonida kullaydilar.
Statistik va dinamik xarakteristikalar xaqida tushuncha
1 Statik xarakteristika – bu chiquvchi Y kattalikning kiruvchi kattalik X dan urnatilgan tartibdagi karamliligidir .
y =f (x)
Statik xarakteristikaga ko‘ra barcha elementlar: chiziqli va nochiziqlilarga ajratiladi.

6.2. rasm. Statik xarakteristika turlari
2 Dinamik xarakteristika – bu chiquvchi kattalik Y ni kuruvchi kattalik X dan vakt davomiyligidagi karamliligidir :
Y = f (x,t) , differensial tenglama kurinishida yoziladi.
Dinamik xarakteristikaning ikki turi mavjud:
a) vaqt xarakteristikasi (utuvchi) – utuvchi rejimda uzatilayotgan bo‘g‘in xarakatini kirishidagi poganali ta'sirini kursatadi,
b) chastotaviy xarakteristika – bu bog‘in chiqishida o̒rnatilayotgan majburiy tebranishlarni garmonik ta'sirlari orqali chakirilgan bo‘g‘in kirishidagi xarakatlarni yoritadi. Agar X va U ni kompleks kurinishda yozilsa va munosabatlari olinsa kompleks uzatuvchi bo‘g‘in koeffitsenti vujudga keladi :
bu yerda jw - kompleks chastota.
kompleks son
Agar chastotaga ω ( 0 dan ∞ gacha ) bulgan turli xil kiymatlar berilsa, unda kompleks tekislikda kuplab nuktalar paydo bo‘ladi, ularni bir-biriga ulashda chastotali xarakteristika yoki godograf xosil bo‘ladi.