Ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

118

Ishlash bosqishlari	Faoliyat
Vaqti	Ta’lim beruvshi	Ta’lim oluvshi
1 bosqish	Tabiat falsafasi, inson borlig’i
Kirish	Avvalgi darsning so’ngida ma’ruza matni	Tinglaydilar
10 daqiqa	talabalarga beriladi. «Insert» texnikasini	aniqlaydilar va	muhim
	qo’llagan holda o’qib chiqish tayinlanadi.	joylarini	yozib
	1.1.Mavzu,mashg’ulot rejalashtirgan o’ quv natijalami e’lon qiladi	boradilar.
	1.2. Asosiy kategoriya va tushunchalarni va ma’rza oxirida echiladigan masalalarni namoyish qiladi
	Maqsadi: Talabalarga o’zaro aloqadorlik va rivojlanish qonunlari haqida tushuncha berish.
2 bosqish	2.1. Talabalar e’tiborini jalb etish va bilim	Tinglashadi,	savol
Asosiy	darajalarini aniqlash ushun tezkor savol-javob	berishadi, javoblarni
	o’tkazadi.	eshitishadi. Ta’riflami
60 daqiqa	2.2. O’qituvshi ma’ruzani bayon etishda davom etadi va ma’ruza rejasi savollarini umumlashtirib tushuntiradi.	yozib Ma’lumotlarni umumlashtirib bilimlarni	oladilar.
	2.3. Talabalarga mavzuning asosiy	shukurlashtiradilar
	tushunshalariga e’tibor qilishni va yozib olishlarini ta’kidlaydi
3-boskish	3.1. Mavzuni mustahkamlash ushun	Savol beradilar,
YAkuniy	savollarga javob beradi.	aniqlaydilar.
(10 dakika)	3.2. Mustaqil ish ushun topshiriq beradi.	Vazifani yozib oladilar
	3.3. Darsni yakunlaydi

119

O’quv vaqti 1 soat	Talabalar soni 80- 90
O’quv mashg’ulotining shakli	Axborot, visual ma’ruza
Ma’ro’za mashg’ulotini rejasi.	Qadriyat kategoriyasi, uning mohiyati. Qadriyatlar tizimi. Qadriyatlarning namoyon bo’lishi shakllari. Aksiologiya qadriyatlar haqidagi fan. Qadriyatlar va tarix. Mustaqillik va qadriyatlar. O’zbekistonda milliy qadriyatlarni asrab-avaylash va umuminsoniy qadryatlarning ustivorligini ta’minlash jarayoni. Qadriyatlarning jamiyat va inson hayotidagi ahamiyati.
O’quv mashg’uloti maqsadi: Talabalarga o’zaro aloqadorlik va rivojlanish qonunlari haqida tushuncha berish.
Pedagogik vazifalar: Mavzuning tub mohiyatidan kelib shiqqan holda, ma’ro’zani muayyan qismlarga bo’lish, har bir qismni o’zaro mantiqiy bog’liqlikni ta’minlash, oshib berish, tushuntirish, shakllantirish.	O’quv faoliyatining natijalari: Talaba: qadriyat kategoriyasi, uning mohiyati. Qadriyatlar tizimi.Qadriyatlarning namoyon bo’lishi shakllari. Aksiologiya qadriyatlar haqidagi fan. Qadriyatlar va tarix. Mustaqillik va qadriyatlar. O’zbekistonda milliy qadriyatlarni asrab-avaylash va umuminsoniy qadryatlarning ustivorligini ta’minlash jarayoni. Qadriyatlarning jamiyat va inson hayotidagi ahamiyati haqida tushunchaga ega bo’ladi, mazmunini yorita oladi, tavsiflaydi
Ta’lim usullari	Ma’ro’za, muloqot, aqliy hujum,insert
O’quv faoliyatining tashkil qilish shakllari.	Jamoa, guruhlarda ishlash.
Ta’lim vositalari.	Ma’ro’za matni, auditoriya doskasi, darslik, ko’rgazmali qurollar.
Monitoring va baholash	Og’zaki so’rov: Tezkor so’rov.

120

O’quv vaqti 2 soat	Talabalar soni 25-30
O’quv mashg’ulotining shakli.	Bilimlarni shukurlashtirish va kengaytirish buyisha seminar mashguloti
Seminar rejasi	Ma’naviyat tushunchasi, uning mohiyati. Ma’naiyatning paydo bo’lishi haqidagi qarashlar. Ma’naviyatning jamiyat sohalari bilan o’zaro bog’liqligi. Ma’naviyat va mafkura, axloq, din. Madaniyat va sivilizasiyalarning tarixiy shakllari. Jahon sivilizasiyasi va unda O’zbekistonning o’rni. Madaniyatda rang-baranglik, milliylik va umuinsoniylik. O’zbekiston madaniyatida umuminsoniy qadriyatlar ustuvorligi. G’oya tushunchasi. Diniy, dunyoviy, ilmiy va g’ayri ilmiy g’oyalar. Milliy va umuminsoniy g’oyalar. Aqidaparastlik g’oyalari, ularning mohiyati, xavf-xatari. G’oya va mafkura. Hozirgi dunyoning mafkuraviy manzarasi. Markaziy Osiyodagi mafkuraviy jarayonlar. Istiqlol mafkurasining asosiy g’oyalari, tamoyillari, xususiyatlari, maqsadlari

O’quv mashg’uloti maqsadi: Talabalarga aqliy xujum va baxs-munozara usulini kullash orqali falsafada o’zaro aloqadorlik va rivojlanish qonunlari haqida tushuncha berish. Pedagogik vazifalar: Mavzuning tub mohiyatidan kelib shiqqan holda, seminarsavollarini muayyan qismlarga bo’lish, har bir qismni

O’quv faoliyatining natijalari: o’zaro aloqadorlikning ifodalovchi,tushunchalar.Rivojlanish, taraqqiyot, o’zgarish, tanazzul tushunchalarni o’zaro nisbatlari. Dialektika va sinergetika: rivojlanishni

121

o’zaro mantiqiy bog’liqlikni ta’minlash, oshib berish, tushuntirish, shakllantirish. Darslik bilan ishlash kunikmalarini xosil kilish.Materialni taxlil kilish va tizimlashtirish kunikmalarini shakllantirish	ikki xil ko’rinishi haqida tushunchaga ega bo’ladi, mazmunini yorita oladi, tavsiflaydi oshib beriladi, ta’riflar va sharhlar beriladi
Ta’lim usullari va texnikasi	Muloqot, aqliy hujum, Muammoli vaziyat
O’quv faoliyatining tashkil qilish shakllari.	Jamoa, guruhlarda ishlash.
Ta’lim vositalari.	Doska, bur, darslik, ko’rgazmali qurollar.
Monitoring va baholash	Og’zaki nazorat savol- javob, reyting tizimi asosida baxolash

9-10- MAVZU: Ma’naviyat va madaniyat falsafasi? G’oyalar falsafasi. Seminar mashg’ulotining texnologik xaritasi. Ishlash bosqishlari va vaqti	Faoliyat
	Ta’lim beruvshi	Ta’lim oluvshi
1 bosqish Kirish 10 daqiqa	Mashg’ulot rejasi va maksadi aniklanad	T in gl aydilar, aniqlaydilar.
2 bosqish Asosiy 60 daqiqa	Talabalarni 3 ta kishik guruxlarga ajratadi. Mavzu buyisha tayyorlangan topshiriklarni eshishda «Muammoli vaziyat», «Akliy xujum» , « Baxs- munozara» usullaridan foydalanadi. Guruxlarni ishlash koidasi bilan tanishtiradi va savollvrni tarkatdi. Talabalar javobini sharxlaydi, xulosalarga e’tibor beradi, aniklik kiritadi.	2.1. Guruxlarda ishlash koidasi bilan tanishadilar. 2.2.Savollarga javoblarni beradilar va muxokamada faol ishtirok etadilar va mustakil fikrlar bayon qiladila.

122

	2.4.Guruhlar faoliyatiga umumiy ball beradi.
3-boskish YAkuniy (10 dakika)	Mashgulotni yakunlaydi talabalarni baxolaydi va faol ishtirokshilarni ragbatlantiradi. Topshiriq beradi.	Eshitadilar Topshirikni oladilar

«Insert usuli» Insert- samarali o’qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi xisoblanib, mustakil ukib urganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshka materiallar oldindan talabaga vazifa kilib beriladi. Uni ukib chikib, «V; +; - ; ?;» belgilari orkali uz fikrini ifodalaydi. Matnni belgilash tizimi (V)- men bilgan narsani tasdiklaydi. (+)- yangi ma’lumot. (-)- men bilgan narsaga zid . (?)- meni uylantirdi. Bu borada menga kushimcha ma’lumot zarur. Insert jadvali Tushunchalar	V	+	-