Таълим жараёнининг функциялари. Таълим жараёнининг ҳаракатлантирувчи кучлари

2. Экскурсиялар.
Амалий тажриба машғулотлари. V – IX синфларда ўтиладиган амалий тажриба машғулотлари асосан мактаб устахонаси ва ўқув–тажриба ер участкаларида олиб борилади.
Амалий тажриба машғулотлари ҳам ўз характерига кўра икки турга эга:
1.Мактаб устахонасида олиб бориладиган машғулотлар.
2.Мактаб тажриба ер участкасида олиб бориладиган тажриба машғулотлари.
Амалий тажриба машғулотларининг синф – дарс шаклидаги машғулотдан фарқи шундаки, бу машғулот турида ҳар қайси ўқувчини ўзига хос ишлатиш, кўникма ва малакалар билан қуроллантириш назарда тутилади. Бу машғулотлар асосий иш тури билан бирга ўқувчиларни материал, асбоб – ускуна билан таъминлаш, йиғиштириб олиш, иш ўрнини тоза тутиш каби ташкилий масалаларни ҳам ўз ичига олади.
V – IX синфларда амалий машғулотларни олиб боришда куйидагиларга риоя қилинади.
Ўқитувчи дастлаб машғулотнинг мазмунини тушунтиради, дастлабки иш намунасидан ўзи ишлаб кўрсатади. Ўқувчиларга материаллар ва асбобларни тарқатади. Яккама – якка ва ёппасига иш жараёнини бошлайди, йўлланмалар беради, бажарилаган ишларни йиғиштиради. Машғулотни якунлайди, иш ўрнини қайта тартибга келтиради.
Мактаб тажриба ер участкасидаги тажриба машғулотлари V – IX синфларда ўқув фанлари, айниқса ботаника, зоология фанлари билан боғлик холда олиб борилади. Унинг асосий мазмуни ўсимлик ва ҳайвонот хаёти, уларнинг яшаш ва ривожланишларини чуқурроқ ўрганиш ва ўзлаштириш, турли мавзулларда тажрибалар ўтказиш, шунингдек, қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг оддий меҳнат қуролларидан фойдаланиб, амалий меҳнат қила олиш, кўникма ва малакалари ҳосил қилишни ўз ичига олади.
Амалий машғулотларнинг назарий асослари синфда ўтилиб, машғулотнинг ташкил қилинишига оид йўл – йўриқ ва кўргазмалар ер участкасида ёки машғулотнинг мазмунига оид жойда берилади.
V – IX синф ўқувчиларининг ижтимоий – фойдали меҳнатлари жамоа хўжаликларида, пахта майдонида, боғдорчилик ва чорвачилик сохасида олиб борилади, бригада асосида амалга оширилади. Аммо унинг мазмуни ва ташкилий шакллари анча мураккаб ва хилма – хилдир.
АНЪАНАВИЙ ВА НОАНЪАНАВИЙ ЎҚИТИШ МОДЕЛЛАРИ