Talabasi bozorboyeva so najonning oraliq nazorat topsiriqlariga javoblari

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVЕRSITЕTI
“MAKTABGACHA TA’LIM MЕTОDIKASI” KAFЕDRASI
"TASVIRIY FAOLIYATGA O’RGATISH" fanidan
197- GURUH (SIRTQI) MAKTABGACHA TA`LIM YO`NALISHI
TALABASI BOZORBOYEVA SO"NAJONNING
ORALIQ NAZORAT TOPSIRIQLARIGA JAVOBLARI

(2021-2022-o’quv yili (5)-semestr)


Maktabgacha ta’lim muassasasida dekorativ rasm solishga o’rgatishning vazifalari. 
 Dekorativ rasm solish, tasviriy san’atning boshqa barcha turlari kabi, 
bolada go’zallik xissini rivojlantiradi. Xalq dekorativ san’ati asarlari bolalarga 
yorqinligi, hamda kompozitsiyalarining soddaligi bilan yaqindir. Bolalarni 
tarbiyachi respublikamizning turli viloyat va halqlarning dekorativ san’at asarlari 
bilan tanishtirish bilan birga, vatanga bo’lgan muxabbatni, ana Shu san’at 

asarlarini yaratayotgan insonlar mehnatiga bo’lgan xurmatni ham tarbiyalashi 
zarur. Dekorativ rasm solish quyidagi vazifalarni o’z ichiga oladi: 

 Bolalarda turli shakllardagi naqshning tuzilishini kompozitsiya
bilan bog’lash xissini rivojlantirish; 

 Ranglar hissini rivojlantirish; 

 Dekorativ san’atdagi usullarni farqlay olishni va aloxida 
elementlarni o’z ijodida qo’llay olishni rivojlantirish; 

 

Mo’ykalam va qalam bilan rasm chizishning texnik 

ko’nikmalarini hosil qilish; 

Bolalarni dekorativ rasm solishga o’rgata turib, pedagog bolalarda butun 
naqsh komponentlari, ranglari, kompozitsiyalari, shakl elementlari o’rtasidagi 
bog’liqlikni ko’ra olish malakasini rivojlantirishi zarur. Bola predmetni shakliga va 
nima maqsadda ishlatilishiga qarab, uni bezaydigan ornamenti, naqshi o’zgarishini 
xis qilishi va albatta, tuShunishi zarur. Shundan kelib chiqgan holda u naqsh bilan 
bezashning ahamiyatini, maqsadga muvofiqligini, shakl bilan mazmun o’rtasidagi 
bog’liqlikni bilib, tuShunib boradi. Bolalarni dekorativ rasm solish bilan tanishtira 
turib, ritm nima va simmetriya nimaligi haqida tasavvur hosil qilishga o’rgatish 
zarur. CHunki dekorativ san’at olami ritm va simmetriyasiz mavjud bo’la olmaydi. 
Dekorativ rasm 
solishda asosiy vazifalardan biri–rangni xis qilishni 

rivojlantirishdir. Rang–naqsh ornamentida kompozitsiya bilan chambarchas 

bog’langan, naqsh bezagida ularni bir-biridan ajratib bo’lmaydi. Maktabgacha 
yoshdagi bolalar ranglarning bir-biriga mos kelib, uyg’unlashishini albatta, 
barchasini o’zlashtira olmaydilar. Lekin, rang xissi ularda bog’chagacha 
 bo’lgan yoshdan boshlab rivojlana boshlaydi.
Dekorativ rasmda ranglardan 
foydalanish vazifasi har bir guruxda murakkablashib boradi: yorqin, kontrast 
ranglarning moslaShuvidan boshlab, iliq va sovuq ranglar jilosi (ottenok) ning turli 
uyg’unlaShuviga qadar. Bu vazifani amalga oshirishni bolalar eng sodda tasviriy 
shakllarni chizishni o’rganib bo’lganlaridan keyingina, bolalar diqqatini yangi 
vazifaga kontsentratsiyalash ya’ni, qaratish lozimdir: bu–Shu oddiy-sodda 
shakllarni naqsh hosil qilish uchun ma’lum bir ketma-ketlikda joylashtirishdir. 
Boshlangich tasviriy ko’nikmalarga bolalar birinchi va ikkinchi kichik 
guruxda ega bo’ladilar. Ikkinchi kichik guruxda ayrim vazifalar dekorativ 
harakterga ega. Masalan: «Ro’molchaning chetini chiziqlar bilan beza». Lekin 
bunday mashg’ulotning asosiy maqsadi–naqsh hosil qilish emas, to’g’ri chiziqlarni 
turli yo’nalishda o’tkazish malakasini mustaxkamlashdir.