Talabalari uchun darslik

inbred liniyalarini chatishtirib, so‘ng ulaming F, va F2 dagi nasllaming
har birini ichkilikka boigan talabini o ‘rganish natijasida mazkur belgi
bo‘yicha farq ikkita bir-biri bilan bogiiq bo‘lmagan genlar uyushmasiga
bog‘liq ekanligi m aium boigan. Tajovuzkorligi yuqori boigan sichqonlar
bilan tajovuzkorligi past sichqonlar chatishtirilganda Fj duragaylarini
tajovuzkorligi yuqori bo‘lishi dominantlik qilgan. Tajovuzkorlik sichqonlarda
gen mutatsiyasi tufayli ro‘y berishi aniqlanadi.
3. Yevgenika fani
Odamlaming xulq-atvori doimo olimlar diqqatini o ‘ziga tortib kelgan.
Genetika fan sifatida shakllanmasdan ancha ilgari ham olimlar odam
xulq-atvori, ruhiyatini irsiylanishi bilan qiziqqanlar. Masalan, eramizdan

---

ancha ilgari yashagan antik dunyo olimi Platon birinchi bo‘lib nikohlarni
davlat tomonidan boshqarishning lozimligini ta’kidlagan. U jismoniy jihatdan
оЧа baquwat bolalami dunyoga keltirish uchun qanday er-xotinlami
saralash lozimligi haqida fikr bildirgan. XIX asrda yashagan F.Golton
iste’dodli odamlar shajarasini o ‘rganib ikki xil xulosaga keldi. 1) Ulug4
iste’dodlar avloddan-avlodga beriladi. 2) Harbirodam xulq-atvor, iste’dod
hamda kasallikni ifodalovchi belgilar zaxirasiga ega.
F.Golton yevgenika fanining otasi hisoblanadi. Mazkur atama yunon
tilidan olingan bo‘lib, «yaxshi, ma’qul odamlami tug‘ilishi» degan ma'noni
anglatadi. Olim nufuzli oilalar shajarasini o ‘rganib, shaxslarning
jamiyatdagi faoliyati irsiyatga bog‘liqligini qayd qiladi. Masalan, AQShdagi
Edvardslar avlodidagi 1394 erkakning to‘rtdan uch qismi jamiyat hayotida
iz qoldirgan va tarix sahifalaridan o‘rin olgan shaxslar bo‘lgan.
Tarixchilarning maJlum qilishicha buyuk kom pozitor I.A .B ax