Talabalari uchun darslik

ularda tekshirilayotgan belgi-xossaga ega hamda ega bo‘lmagan yoki
o ‘rganilayotgan belgini o ‘rtacha namoyon qilgan hayvonlar nisbati
aniqlanadi. Shuningdek Fj duragaylarda tahliliy chatishtirish o4kazilib
bekrossdan hosil bo‘lgan individlarning qanchasida o ‘rganilayotgan belgi
borligi, yo‘qligi yoki oraliq holda rivojlanganligi tahlil qilinadi. Olingan
ma’lumotlaiga asoslanib o ‘rganilayotgan belgining qaysi biri dominant,
qaysi biri retsessiv ekanligi, ular bir gen yoki ikki gen ta ’sirida
rivojlanganligi aniqlanadi. Masalan, drozofilada xulq-atvor bilan bog‘liq
ko‘rish, oziqlanish, hid bilish, jinsiy qo‘shilishga moyillik, himoyalanish
kabi xususiyatlar irsiylanishi o ‘rganilgan. Hozirgi vaqtga kelib drozofila
sevenless (sev)
geni bo‘yicha mutant formalarda ultrabinafsha nurlarga
nisbatan fototaksis yo‘qolishi, 
small-optic-lobes (sol)
 genining mutatsiyasi
natijasida qo‘g‘irchoqlik davrida “bosh” miyaning ko‘rish pallasining 50%
hujayralari yemirilishi oqibatida voyaga yetgan drozofila biror narsaga
qo‘nish paytida mo‘ljalni to‘g‘ri ololmasligi aniqlangan. Drozofilada hid
sezish organi antennada joylashgan. Unda ayrim teshiklar bo‘lib, uning
ichiga hid molekulalari kirishi tufayli antennadagi neyronlar bosh miyaga

---

taassurotni yetkazadi. Neyronlar 1000 ta atrofida bo‘ladi, shunga ko‘ra
drozofila ko‘p hidlami farqlay oladi. Aldegid, efimi sezish neyronlar
faoliyatining 6 ta: 
olfA, olfB, olfC, olfD, olfE,
 sZ>/genlar nazoratida ekanligi
ma’lum bo‘lgan. Drozofilada jinsiy qo‘shilish paytidagi fe’l-atvoming
genetik asoslari ham o ‘rganiigan. Ma’lum boiishicha, jinsiy qo‘shilishga