Tadbirkorlik faoliyati va uning shakllari



Download 97,76 Kb.
Sana31.12.2021
Hajmi97,76 Kb.
#224793
Bog'liq
Tadbirkorlik shakllari

Tadbirkorlik faoliyati va uning shakllari. Tadbirkorlik kapitali va uning aylanishi.

Reja:

  • Tadbirkorlik faoliyati tushunchasi, uning vazifalari va rivojlanish shart – sharoitlari
  • Tadbirkorlik faoliyatining shakllari
  • Tadbirkorlik kapitalining xarakati va uning bosqichlari
  • Tadbirkorlik kapitalining aylanishi. Asosiy va aylanma kapital

Foydalangan adabiyotlar

  • Karimov I.A. “Iqtisodiyotni erkinlashtirish, resurslardan tejamkorlik bilan foydanlanish bosh yo`limiz”/ “Xalq so`zi” 2002 y. 15 fevral
  • Makkoniyel K, Bryus S. “Ekonomika”/ “Respublika” 1992 y.
  • O`lmasov A, Sharifxo`jayev M. “Iqtisodiyot nazaryasi” T. “Mehnat” 1995 y.

Tadbirkorlik faoliyati

  • Mavjud qonun –qoidalar doirasida, mulkiy ma’suliyat ostida va foyda olish maqsadida tahlika bilan amalga oshirilgan iqtisodiy faoliyatdir.

TADBIRKORLIKNING ASOSIY VAZIFALARI


M e n yu g a ch i q i sh

Tadbirkorlikning asosiy vazifalari

- Tadbirkor iqtisodiy resurslarni o`zaro birlashtiradi.

- Tadbirkor korxona faoliyatining maqsadini aniqlab beradi.

- Tadbirkor innovator va tashabbuskor shaxsdir.

- Tadbirkor faoliyati - bu tavakkallikaga boruvchi faoliyatdir.

TADBIRKORLIK FAOLIYATI RIVOJLANISHINING SHART-SHAROITLARI


M e n yu g a ch i q i sh

Tadbirkorlik faoliyati rivojlanishining shart-sharoitlari

- Xo`jalik yuritishda va boshqa iqtisodiy faoliyatlarda huquq va erkinliklarga ega bo`lishi;

- Ishlab chiqarish vositalariga, ishlab chiqarilgan mahsulot va olingan daromadga mulkchilik huquqiga ega bo`lishi;

- Xo`jalik yuritish yo’lini erkin tanlash, daromadni investitsiyalash imkoniyati va shu kabilarni real ta'minlaydigan iqtisodiy muhit va ijtimoiy-siyosiy sharoitlar;

- Erkin tadbirkorlik, mulkchilik va o`zlashtirishning turli-tuman shakllari va turlari mavjudligi;

- Iqtisodiy ma'lumot va malaka, soliq imtiyozlari, tijorat qonunchiligi ham tadbirkorlik rivojlanishining shart-sharoitlari.


TADBIRKORLIK FAOLIYATINING SHAKLLARI


M e n yu g a ch i q i sh

Tadbirkorlik faoliyatining shakllari

Davlat tadbirkorligi

Xususiy tadbirkorlik

Jamoa tadbirkorligi

Hissadorlik jamiyatlari

Shaxsiy tadbirkorlik


Korxona (firma)

  • Iqtisodiy faoliyatni tashkil qilishning asosiy ijtimoiy – iqtisodiy shakli, milliy iqtisodiyotning birlamchi bo`g`ini va tovarlar ishlab chiqarish (xizmat ko`rsatish) bo`yicha tadbirkorlik faoliyati subyekti

Korxonaning tashkiliy shakllari

  • Tashkiliy – huquqiy shakllari:
  • Individual (yakka) xo`jalik;
  • Sherikchilik asosidagi korxona;
  • Korporatsiya (aksioner mulkdorligi asosida tashkil qilinadi)

Tadbirkorlik faoliyatida tashkil etiluvchi monopalistik birlashmalar

  • Kartellar (Bir tarmoq tadbirkorlari o’rtasidagi narxlar, mahsulot sotish bozorlari, ishlab chiqarish umumiy xajimdagi ularninig ulushlari, mahslot o’lshamlari va shu haqidagi kelishuv);
  • Sindikat (mahsulot sotish birlashtiriladi);
  • Konsorsium (yirik moliyaviy lohiyalarni amalga oshirish maqsadida birlashuvi);
  • Konsern (qatnashish tizimi orqali nazoratni amalga oshiruvchi ko`p tarmoqli uyushma).

Ishlab – chiqarishning to`planuv darajasi bo`yicha

  • Mayda korxonalar
  • O`rta korxonalar
  • Yirik korxonalar

Tadbirkorlik faoliyatini amlaga oshirish uchun zarur bo`lgan moliyaviy mablag`lar, moddiy resurslar va tovarlar birgalikda tadbirkorlik kapitali deyiladi

  • Tadbirkorlik faoliyatini amlaga oshirish uchun zarur bo`lgan moliyaviy mablag`lar, moddiy resurslar va tovarlar birgalikda tadbirkorlik kapitali deyiladi

TADBIRKORLIK KAPITALINING DOIRAVIY AYLANISHI


M e n yu g a ch i q i sh

Tadbirkorlik kapitalining doiraviy aylanishi

P

Т

Iv

Ik

…..Ich.

…..Т’

P’

Tadbirkorlik kapitali harakatining bosqichlari

1.Pul kapital



P

Т

Iv

Ik

2.Unumli kapital



Т

Iv

Ik

...Ich ….

…T ’

3.Tovar kapital



Т’

P’

ASOSIY VA AYLANMA KAPITALLARNING FARQLANISH BELGILARI


M e n yu g a ch i q i sh

Asosiy va aylanma kapitallarning farqlanish belgilari

Ishlab chiqarish jarayonida harakat qilishi

Qiymatni ishlab chiqarish natijalariga o`tkazishi

Kapital qiymatining aylanishi

Qayta tiklanishi

ASOSIY VOSITALARNING ESKIRISHI


M e n yu g a ch i q i sh

Asosiy vositalarning eskirishi

Jismoniy eskirish

Ma'naviy eskirish

Asosiy vositalardan foydalanish natijasida

Asosiy vositalarning harakatsiz turishi natijasida

Tarmoqda mehnat unumdorligi-ning oshganligi oqibatida

Ishlab chiqarish-ga arzon va unum li mashinalarning kirib kelishi

natijasida


Amortizatsiya

  • Asosiy kapital eskirib borishiga qarab, uning qiymatining ishlab chiqarilayotgan mahsulot (xizmat)ga o`tkazilishi va asosiy kapitalni qayta tiklash maqsadida jamg`arilib borish jarayonini anglatadi.

Amortizatsiya normasi An

  • Amortizatsiya ajratmalari yillik summasining (Aaj) asosiy kapital qiymatga (Kas) nisbatining fozidagi ifodasidir, ya’ni

E'tiboringiz uchun raxmat


Download 97,76 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish