Тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

“Ипотека тўғрисида”
ги Қонуннинг 37-моддасининг 1-қисмига 
мувофиқ, ипотекага олувчи ундирувни ипотека нарсасига қаратиш 
учун асослар вужудга келганидан кейин ўз талабларини суд 
тартибида, шунингдек суддан ташқари тартибда, агар бу ипотека 
тўғрисидаги шартномада назарда тутилган бўлса, ёхуд ипотекага 
қўювчининг ипотекага олувчи билан тузилган ва нотариал тартибда 
тасдиқланган келишуви асосида қаноатлантиришга ҳақли. 
ФКнинг 281-моддаси 8-қисмига кўра, агар гаровга қўйилган 
мол-мулкни сотишдан тушган сумма гаровга олувчининг талабини 
қоплашга етарли бўлмаса, у қонунда ёки шартномада бошқача 
кўрсатма бўлмаганида, етишмаётган суммани гаровга асосланган 
имтиёздан фойдаланмаган ҳолда қарздорнинг бошқа мол-мулкидан 
олиш ҳуқуқига эга. 
“Банкларнинг кредитлари бўйича қарздорлик ўз вақтида 
қайтарилмаган тақдирда ундирувни қарздорларнинг ликвидли 
мол-мулкига қаратиш Тартиби”
га асосан қарздорнинг пул 
маблағлари етарли бўлмаган тақдирда, банк кредит бўйича 
қарздорликни қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда тузилган ва 
нотариал тасдиқланган ёзма битим асосида қарздорнинг ликвидли 
мол-мулки ҳисобига, ёхуд ундирувни суд тартибида қарздорнинг 
ликвидли мол-мулкига қаратиш йўли билан қайтаришга ҳақлидир. 
Шунингдек, тижорат банклари аукцион савдоларида банкрот 
корхоналарни сотиб олиш билан бирга, банк кредити бўйича 

---

VIII БОБ. Тадбиркорлик субъектларини молиялаш ва кредитлаш 
асослари
249 
кредиторлик қарзи таркибида 70 ва ундан юқори фоизни ташкил 
этадиган қарздорлиги бўлган банкрот корхона мол-мулкини тугатиш 
қийматида банк-кредитор хўжалик суди қарори асосида ўз мулкига 
қабул қилишга ҳақли (Порядок реализации экономически 
несостоятельных предприятий коммерческим банкам на аукционных 
и конкурсных торгах. Утвержден Распоряжением Президента 
Республики Узбекистан от 19.11.2008 года № Р-4010). 
Шу ўринда, юқорида таъкидланганидек, қонунчиликда ундирув 
қаратилиши мумкин бўлмаган мол-мулк турлари мавжуд. 
Кредитлашда учрайдиган қонун бузилишлари учун жинойи 
жавобгарликка тортиш масалалари Ўзбекистон Республикаси Олий 
суди Пленуми ва Олий хўжалик суди Пленумнинг 28.04.2000 й. 2/84- 
сонли