Tadbiqiy mexanika

13-LABORATORIYA ISHI

Mavzu: Kuchlanganlik holatini tekshirish
Ishning maqsadi: Sof egilish yoki sof buralish yoki ularning kombina- tsiyasini namunada tekshirish

Didaktik maqsad

Materiallar qarshiligi fanidagi turli mustahkamlik nazariyalariga mos ruxsat etilgan kuchlanishlar WP 130 sinov uskunasi yordamida aniqlani- shi mumkin. Tadqiqotchiga materiallar qarshiligining bu nazariy va tushunar-siz qismi tajriba orqali tushunarli bo’ladi.

Ruxsat etilgan kuchlanishlardan materialdagi kombinatsiyalashgan normal va urinma kuchlardan hosil bo’lgan kuchlanishni topishda foydalaniladi. CHunki materialning xususiyatlarini faqat bir o’qli kuchlanganlik holatida (uzilishdagi mustahkamlik chegarasi, oquvchanlik chegarsi) aniqlash mumkin, unga mos ruxsat etilgan kuchlanishlar ikki yoki uch o’qli kuchlanganlik holatida aniqlanishi zarur.

10.1 – rasm. WP 130

WP 130 sinov uskunasi sodda ko’rinishda va aniq ishlaydi. Sodda ko’rinishdagi namunalardan foydalaniladi. Namunaning bir uchi qo’zg’al-mas ramaga ikkinchi uchi esa doira-viy plastinkaga mahkamlanadi. Yuk doi-raviy plastinkaning chetiga talab qilingan ixtiyoriy burchak bilan qo’yilishi mumkin. Bu esa namunada hohlagan ko’p o’qli kuchlanganlik holatini yuzaga keltiradi. Namunaning deforma-tsiyasi o’lchov asbobida ko’rinib turadi. Tadqiqotchi deformatsiyani o’lchashda qaysi mexanik vositalar-dan foydalanish va sinovlarni qanday o’tkazishni o’rganadi

Normal va urinma kuchlanishlar ruxsat etilgan kuchlanishlar kriteriya-sini isbotlash uchun namunaning aynan bitta nuqtasida qaralishi kerak. Urinma kuchlar bu yerga tahsir qilmaydi, chunki ular maksimum qiymatga o’rta kesimda erishadi. Bu sinov uskunasida namunaning kuchlanganlik-deformatsiyalanganlik holati egilish va buralishdan iborat bo’ladi. Ular sodda mexanik vositalar yordamida amalga oshiriladi.Sinov uskunasi sof egilish yoki sof buralish yoki ularning kombinatsyasini namunada tekshirish uchun mo’ljal-langan. Tajriba WP 130 sinov qurilmasida bajariladi.