Tabiiy tolalar va matoga ishlov berish

қидирув мамлакатларини аниқлаш. Қидирув мамлакатини танлашда ҳам патент тадкиқотларини ўтказиш вазифаларига амал қилинади. Масалан, патент софлигини тадқиқ қилишда патент эгаларининг ҳуқуқлари бузилмаслиги керак бўлган мамлакатлар бўйича қидирув олиб борилади. Мамлакатлар доираси маҳсулот экспортининг географияси ёки лицензия битимининг шартлари ва бошқалар билан ҳам белгиланиттти мумкин. Қидирув мамлакатлари сифатида техниканинг ушбу соҳасида етакчи ўринларни эгаллаб турган мамлакатларни танлаш керак. Таъкидлаб ўтамизки, барча ҳолатларда Узбекистон цидирув мамлакати бўлиши шарт.




16-расм. Қидирув регламентининг шаблони

Техник объектнинг патентга лаёқатлилигини тадқиқ қилиш учун мамлакатларни танлашда ушбу мамлакат патент қонунчилигининг хусусиятларидан келиб чиқиш керак. Масалан, ихтиронинг маҳаллий янгилик шартларига мос келиши талаб қилинса, бу мамлакатнинг патент ҳужжатлари бўйича қидирув билан чекланиш мумкин. Жаҳон бўйича янгилиги талаб қилинган ҳолатда эса қидирув камида қуйидаги мамлакатлар бўйича ўтказилиши керак: Буюк Британия, Германия, Россия, АҚШ, Франция, Швейцария, Япония, шунингдек Канада, Австралия, техниканинг ушбу соҳаси энг ривожланган бошқа мамлакатлар;

• қидирув чуқурлигини аниқлаш. Ахборотнинг қидирув чуқурлиги патент тадқиқотларининг вазифаларига боғлиқ. Олдинги бўлимда қайд этиб ўтилганидек, патент қидируви, одатда, камида 15 йиллик чуқурликда, техниканинг янги соҳалари учун эса биринчи нашрлар пайдо бўлган вақтдан бошлаб ўтказилади. Патент софлигини тадқиқ қилишда қидирув чуқурлиги патентнинг қидирув мамлакатида амал қилиши билан белгиланади;

• 
  таснифлаш индексларини аниқлаш. Ахборот қидирувини тўғри ўтказиш учун ҳар бир қидирув предмети бўйича таснифлаш рукнларини аниқлаш зарур. Қидирув соҳасининг асосий тавсифи сифатида Халқаро натент таснифи рукнининг индексларидан фойдаланилади. Бироқ, қидирув мамлакатларида патент ахборотининг асосий қисми Миллий таснифлаш тизимларига мувофиқ таснифланса (масалан, АҚТТТда). қидирув самарадорлигини ошириш учун қидирув предметини ХПТга қўшимча равишда ушбу Миллий таснифларга мувофиқ ҳам таснифлаш зарур. Патент тадқиқотларининг объекти саноат намунаси сифатида муҳофаза қилиниши мумкин бўлган ҳолатда ва саноат намуналари учун ҳужжатлар фонди бўйича қидирувни ўтказиш зарур бўлганида СНХТ - Саноат намуналарининг халқаро таснифи индекслари ҳам аниқланади;
  
•