Tabiiy tolalar va matoga ishlov berish

Патент софлигини тадқиқ қилиш. Бундай тадқиқотларнинг мақсади экспорт қилинаётган маҳсулот ёки технологиянинг амал қилаётган бошқа патентлар таъсирига тушиш ёки тушмаслигини текширишдан иборат.

Патепт софлиги техника объектининг юридик хусусияти бўлиб, мамлакат худудида амал килаётган патентлар хукуцларини бузмасдан ушбу мамлакатда техника объектидан эркин фойдаланиш мумкинлигини билдиради, дейиш мумкин.
Ихтиронинг патентга лаёқатлилиги, яъни унга патент олиниши асло унинг патент софлигини англатмайди. Масалан, икки электродли чироқ патентланган объект ҳисобланса, бу соҳадаги кейинги ихтиро - уч электродли чироқ патент олиниши мумкин бўлган патентга тўла лаёқатли ечим ҳисобланади. Бироқ, бу ихтиродан фойдаланиш икки электродли чироқ учун олдинги патентнинг амал қилишини бузиши муқаррар, чунки уч электродли чироқ учун ихтиро формуласи икки электродли чироқнинг тузилишига оид барча белгиларини ўз ичига олади.
Масалан, бир мамлакатда патент софлигининг мавжуд эмаслиги ўша давлатда маҳсулот сотиш истиқболлари учун жиддий тўсиқ бўлиши мумкин. Шунинг учун бундай ҳолатларни аееалроц аницлаш бу омилларни олдиндан ҳисобга олиш еа тегишли царши чоралар ишлаб чицишга имкон беради. Масалан, бундай вазиятдан чиқиш учун ушбу халақит бераётган патент учун лиқензияни сотиб олиш, патент эгаси билан музокаралар жараёнида бошқа ўзаро фойдали ечимларни ҳам топиш мумкин;
Ҳуқуқий ҳолатни аниқлаш бўйича қидирувлар. Қайд қилиб ўтганимиздек, патент софлигининг мавжуд эмаслиги экспорт йўлида жиддий тўсик, бўлиши мумкин. Лекин фақат рақобатчиларнинг амал қилаётган патентлари хавф солиши мумкин (амал килмайдиган патент ҳеч қандай кучга эга эмаслиги шубҳасиздир). Шунинг учун муайян санага патентлар ёки нашр килинган патент талабномаларининг ҳуқуқий ҳолати тўғрисидаги ахборотни доимо олиб туриш ўта муҳимдир. Эслатиб ўтамиз, патентнинг амал цилиши унинг муддати тугагани, бож тўланмаганлиги, патент эгасининг ўзи еоз кечиши ёки суд ҳукми бўйича патентнинг бекор цилиниши сабабли тўхтатилиши мумкин. Шундай замонавий ахборотнинг олиниши аниқ патентнинг тижорат қимматини объектив баҳолашга имкон беради, бу эса экспорт қилиш ёки лицензия битимини имзолаш бўйича музокараларда тўғри қарор қабул қилишга кўмаклашади;

1.