Tabiiy fanlar va geografiya Fakulteti dekani: dots. V. Azizov

O

’qituvchi  nutqiga  qo’yiladigan  talablar,    quyidagilardan  iborat  funktsiyalar  bilan 

belgilanadi.  Asosiy  funktsiyalardan  biri  bu  bilimlarni  to

’liq  uzatishni  ta’minlab  berish.  Yangi 

bilim berishda o

’qituvchi o’z nutqi orqali faqatgina yangi bilimlarni berib qolmasdan, balki his–

tuyg

’ulariga ham ta’sir etishi kerak. 

Pedagogning  tashqi  ko

’rinish  madaniyati,  uning  tashqi  ko’rinishga  moslik  darajasi  va 

pedagogik  faoliyati  bilan  baholanadi.  Keng  fikrlilik,  tartibli,  odobli,  bosiqlik  va  o

’zini-o’zi 

yaxshi boshqara olish kabilar pedagogik faoliyatning muvaffaqiyatli bo

’lishiga olib keladi. 

Pedagogik mahoratning maqsadi va vazifalari. 

«Pedagogik mahorat» bir kategoriya sifatida o

’zining ilmiy asoslariga ega. 1997 - 2011 yillardagi 

ilmiy yondoshuvlar bu favqulodda hodisaga nisbatan quyidagicha xulosa qilishga imkon berdi: 

Pedagogik mahorat kasbiy faoliyatdagi individullikning yorqin ko

’rinishi sifatida tushuniladi. 

Pedagogik  mahorat  kategoriyasi  kasbiy  faoliyat  nuqtai  nazaridan  kishining  individualligini 

xarakterlaydi. 

Hozirgi tadqiqotlarda pedagogik mahoratning o

’ziga xosligi quyidagi kategoriyalarda jamlanadi: 

A) pedagogik mahorat; B) pedagogik ijod; V) novatorlik; G) kasbiy bilimdonlik; D) faoliyat uslubi; Ye) 

innovatsion faoliyat; J) pedagogik texnologiyalar; 3) mahorat. 

Turli  tadqiqotchilar  ishlarida  ayni  bir  hodisani  tasvirlash  uchun  turlicha  tushunchalardan 

foydalanish,  boshqacha  ma

’no  va  mazmun  tomonlariga  ega.  Turli  mualliflar  asarlarida  pedagogik 

mahoratning  yagona,  tan  olingan  ta

’rifining  yo’qligi  uni  tadqiqotning  jonli  jarayoni,  deb  xulosa 

chiqarishga asos bo

’ladi. 

Tushunchalar, fikrlarning turli-tumanligi bu hodisaning murakkabligi va ko

’p qirraliligidan dalolat 

beradi. 

Mahorat  talabalar  tomonidan  ularning  sotsial  yetuklikka  erishish  darajasiga  qarab  bosqichma-

bosqich  egallanadi.  Sotsial  yetuklik  komponentlari  pedagogik  mahorat  komponenti  bilan  quyidagi 

nisbatda bo

’ladi. Bo’lg’usi pedagogning sotsial yetuklik komponentlariga quyidagilar kiradi: 

- sotsial o

’z-o’zini belgilash - o’zining pedagogik qobiliyatlari va e’tiqodini namoyon qilish; 

-sotsial  faollik  -  odamlar  bilan  ishlay  olish  va  boshqalarni  tarbiyalash  tajribasini