Tabiiy fanlar va geografiya Fakulteti dekani: dots. V. Azizov

Oltingugurt 

dioksidi 

chiqindilari. 

Oltingugurt 

dioksidi 

atmosfera 

havosini 

ifloslantiruvchi  asosiy  tarkibiy  qismlardan  biri  hisoblanadi  va  respublika  bo

’yicha  chiqindilar 

umumiy  miqdorining  16  foizini  tashkil  etadi.  Oltingugurt  dioksidi  chiqindilarining  asosiy 

manbalari  issiqlik  energetikasi  korxonalari,  qozonxonalar,  metallurgiya,  neft

ь-gaz  sanoati 

ob

’ektlari  sanaladi.  Oltingugurt  dioksidi  jami  chiqindilarining  o’sish  sur’ati  2.7  –rasmda 

keltirilgan.  Oltingugurt  dioksidi  chiqindilarining  eng  ko

’p  miqdori  Toshkent,  Qashqadaryo, 

Sirdaryo  va  Farg

’ona viloyatlaridagi sanoat korxonalari ulushiga to’g’ri keladi. Bu hududlarda 

yonilg

’i  energetika  majmuasi  ob’ektlari  joylashgan.  Metallurgiya  sanoatida  esa  Olmaliq  kon-

metallurgiya kombinati asosiy chiqindilar chiqaruvchi manba hisoblanadi. 2006 yilda respublika 

bo

’yicha  jami  oltingugurt  chiqindilari  miqdorining  44,7  foizi  ushbu  korxona  ulushiga  to’g’ri 

keldi.  Olmaliq  shahrida  havoning  oltingugurt  dioksidi  bilan  ifloslanishning  o

’rtacha  kunlik 

miqdori 2000 yilda 1,2 STCHK, 2001-2002 yillarda 

– 1 STCHK, 2004 yilda 0,9 STCHK, 2006 

yilda 0,9 STCHKni tashkil qildi. Respublikaning boshqa sanoat shaharlarida keyingi besh yilda 

oltingugurt  dioksidining  STCHK  oshgani  kuzatilgani  yo

’q.  2006  yilda  respublika  sanoatining 

energetika  tarmog

’i  atmosferaga  65,  554  ming  tonna  oltingugurt  dioksidi  chiqardi.  Bu  tarmoq 

bo

’yicha  58,8,  respublika  bo’yicha  30,7  foizni  tashkil  etadi.  Bu  energetika  ob’ektlarida 

foydalanilayotgan  gaz  va  mazut  tarkibida  oltingugurt  ko

’pligi bilan bog’liq, foydalanilayotgan 

ko

’mir tarkibida esa oltingugurt 1,8 foiz miqdorida. So’nggi  yillarda  energiya ishlab chiqarish 

bilan  bog

’liq  oltingugurt  dioksidi  chiqindilarining  o’sish  sur’ati  salbiy  trend  bilan 

ifodalanadi(2,9, 2.10-

rasmlar). 2006 yilda neftь-gaz sanoati korxonalari tomonidan atmosferaga 

chiqarilgan oltingugurt dioksidi tarmoq bo

’yicha 21,8, respublika bo’yicha esa 20,7 foizni tashkil 

etdi. 

“