Tabiiy fanlar fakulteti "tasdiqlayman"

Mavzuning  o„rganilganlik  darajasi.  Ishlab  chiqarishni  hududiy  tashkil 

etish,  xususan,  sanoat  tarmoqlarini  rivojlantirish  va  joylashtirishning  nazariy 

masalalari  xorij  va  O‗zbekiston  olimlari  tomonidan  o‗rganilgan  va  ma‘lum 

ma‘noda  amaliyotga  tadbiq  etilgan.  Bu  borada  Yevropa  mamlakatlarida 

(Germaniya, Fransiya, Shvetsiya) yaratilgan shtandort va geoiqtisodiy nazariyalar, 

sobiq  Ittifoqda  maydonga  tashlangan  hududiy  ishlab  chiqarish  majmualari  va 

energiya  ishlab  chiqarish  sikllari,  mintaqalarda  vujudga  kelgan  rayonlarni 

kompleks rivojlantirish masalalari kabilar diqqatga sazovordir. Ushbu muammolar 

bilan MDH mamlakatlarida N.N. Kolosovskiy, A.E. Probst, YU.G. Saushkin, A.E. 

Afanasevskiy,  I.M.  Maergoyz,  V.V.  Kistanov,  L.I.  Gramoteeva,  L.V. 

Kozlovskaya,  A.T.  Xrushev,  K.O.  Otarboev,  R.K.  Raximov  va  boshqa  olimlar 

shug‗ullanishgan.  O‗zbekistonda  esa  yengil  sanoat  tarmoqlarini  joylashtirish  va 

rivojlantirish masalalari M.A. Abdusalomov, Z.M. Akramov, T.M. Ahmedov, E.A. 

Ahmedov,  K.N.  Bedrinsev,  R.YA.  Documov,  SH.B.  Imomov,  S.K.  Ziyodullaev, 

SH.N.  Zokirov,  A.N.  Ro‗ziev,  A.S  Soliev,  N.S.  Sultonov,  N.  To‗xliev,  A.A. 

Qayumov,  D.Ro‗zmetov  va  boshqalar  tomonidan  tadqiq  etilgan.  Bevosita 

to‗qimachilik  sanoatining  iqtisodiy  masalalari  I.I.Iskanderov  va  A.T. 

Yusupovlarning  ilmiy  ishlarida  batafsil  yoritilgan.  Ammo,  ushbu  ishlarning 

ko‗pchiligi  respublika  sanoatining  rivojlanishi  va  joylanishini  umumiy 

masalalariga bag‗ishlangan. Hozirgi sharoit esa mazkur muammoni respublikamiz 

mustaqilligi  va  uning  iqtisodiyotini  bozor  mexanizmini  amalga  oshirish  nuqtai 

nazaridan tahlil va tadqiq qilishni talab etadi. Yana shuni alohida ta‘kidlash joizki, 

iqtisodiy  va  ijtimoiy  geografiya  fanining  tarkibiy  qismi  bo‗lgan  sanoat 

geografiyasiga  oid  tadqiqotlar  soni  ko‗p  emas  (L.  Erdonov,  1996;  A.  Haydarov, 

1992;  L.  Qarshiboeva,  2000;  H.  Mirzaahmedov,  2003;  H.  Abdunazarov,  2005). 

Biroq,  ularning  aksariyatida  sanoat  tugunlari  yoki  ayrim  hududlar  (viloyatlar) 

---

7 

 

sanoat  majmuasi  o‗rganilgan,  alohida  sanoat  tarmog‗i  esa  dissertatsiya  mavzusi 

sifatida  tadqiq  etilmagan.  Vaholanki,  iqtisodiy  va  ijtimoiy  geografiyada  turli 

rayonlarni  o‗rganish  bilan  birga  alohida  tarmoqlarni  ham  tadqiq  etish  katta  ilmiy 

va amaliy ahamiyat kasb etadi.