T. Xudayshukurov


 Etiket turlari va biznes etiket



Download 1 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/89
Sana30.12.2021
Hajmi1 Mb.
#191794
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   89
Bog'liq
1-r-y-Biznes-etiket-darslik-T.-Xudayshukurov-Toshkent-2009

2. Etiket turlari va biznes etiket 
2.1. Etiket turlari 
 
 
Jamiyatdan  ajralgan  holda  odam  bir  o’zi  hyech  qachon  va  hyech 
qayerda yashay olmaydi. Agar u boshqa odamlar bilan aloqa qilmasa, o’z 
fikrlarini  boshqalarga  izhor  etmasa,  xursandchilik  va  qayg’u  –  g’amlarini 
boshqalar  bilan  baham  ko’rmasa,  uni  hyech  qanday  boylik  ham,  metin 
sog’liq  ham  baxtli  qila  olmaydi.  Lekin  jamiyatda  yashash  qator  rasm–
rusumlarga  itoat  qilishni  talab  qiladi,  chunki  odamlarning  o’zaro 
munosabat  qilishi,  yurish–turish  madaniyati  insonlar  tomonidan  ming 
yillar  davomida  shakllangan  ma’lum  bir  qoidalarga  asoslanadi. 
Odamlarning bir–birlari bilan o’zaro munosabatga tushish va yurish–turish 
qoidalari  Fransiya  qiroli  Lyudovik  XIV  tufayli  etiket  nomini  olgan. 
Ma’naviy  madaniyatli  biznesmenlar  uchun  etiket  qoidalarini  faqat  bilish 


 
 
11 
kifoya qilmaydi. Ularni yoshlikdan butun umri bo’yicha o’rganish va rioya 
qilish kerak. 
 
Ushbu  bandda  etiket  turlari,  Biznes–etiketning  mohiyati  to’laroq 
ochib beriladi. Etiket odamlarning o’zaro munosabatga tushish va yurish–
turish modelini tuzish uchun zarur bo’lgan simvollar  va belgilar tizimidan 
iborat  bo’ladi.  Har  bir  sosial  soha  modelini  belgilaydigan  etiket  qoidalari 
mavjud bo’lib, ular quyidagilarga bo’linadi: umumfuqarolik etiketi, saroy 
etiketi, diplomatik etiket va harbiy  etiket. 
 
Umumfuqarolik  etiketi  –  bu  barcha  fuqarolarning  bir–birlari  bilan 
turli  vaziyatlarda  uchrashuvida  rioya  qilinishi  kerak  bo’lgan  qoidalar  va 
rasm–rusumlar  majmui  hisoblanadi.  Umumfuqarolik  etiketiga  o’z 
xizmatlari  doiralaridan  tashqari  paytlarda  diplomatik,  davlat  arboblari, 
harbiy xodimlar ham itoat qilishadi. 
 
Saroy  etiketi  deganda  davlat  saroylarida  o’rnatilgan  qoida  va  rasm–
rusumlar  tushunilib,  ularga  davlat  boshqaruv  idoralari  xodimlari 
tomonidan itoat qilinadi. 
 
Diplomatik  etiket  –  bu  diplomatlarning  va  boshqa  davlat  rasmiy 
shaxslarining  turli  diplomatik  qabul  va  marosimlarda,  rasmiy  tashriflarda 
va  muzokaralarda  bir–birlari  bilan  munosabatga  tushish  va  o’zini  tutish 
qoidalarining  majmuidir.  Bu  qoidalarga  diplomatiya  xodimlari  va  rasmiy 
shaxslar tomonidan qat’iy itoat qilinadi. 
 
Harbiy etiket deganda armiya xizmati doirasida harbiylar tomonidan 
itoat qilinishi kerak bo’lgan o’zaro munosabatga tushish va yurish –turish 
qoidalari tushuniladi. 
 
Xizmat  turlari  sohalarida,  shu  jumladan  biznes  sohasida,  xizmat 
etiketi qoidalariga amal qilinadi. Biznes–etiket umumfuqarolik etiketining 
bir  turi  hisoblanib,  biznes  sohasida  ishlaydigan  xodimlarning  xizmat 
yuzasidan turli vaziyatlarda uchrashuvlarda o’zaro munosabatga tushish va 
yurish–turish qoidalarini bildiradi. 
 
Biznes–etiket biznesmenlarning turli xizmat vaziyatlarida so’zlashish 
(gaplashish)  mohirligini,  ularning  o’zlarini  tutish  (yurish-turish)  va 
kiyinish tarzini o’z ichiga oladi. Bundan tashqari biznes–etiket qoidalarida 
kasb  –  mehnat  muomalasi  bilan  bog’liq  salomlashish,  tanishish  va 
tanishtirish,  sovg’alarni  tortiq  qilish,  kutib  olish,  hamkor  va  hamkasblari 
bilan  suhbatlar  o’tkazish,  telefonda  gaplashish,  ovqatlanish  stoli  atrofida 
o’zini  tutish  va  boshqalarning  izzat-nafsiga  tegmasdan  bahslashish  kabi 
masalalarga katta e’tibor beriladi. 
 
Xushmuomalalik,  hulq–atvor  qoidalarini  bilmaydigan,  bilsa  ham 
ularga itoat qilmaydigan biznesmen nafaqat o’ziga, ota–onasiga va ularga 


 
 
12 
aloqador  bo’lgan  barcha  kishilarga  isnod  keltiradi.  Jamiyatda  biznes 
sohasida  yuqori  martabaga  erishish,  ommaviy  hurmatga,  izzat–ikromga 
sazovor  bo’lish  uchun  nafaqat  biznes–etiket  qoidalarini,  jamiyatda 
o’rnatilgan barcha umumfuqarolik qoidalarini o’rganishlari va ularga rioya 
qilib, faoliyat ko’rsatishlari lozim. 
 
 

Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   89




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish