T. Xudayshukurov

Tayanch iboralar: 
fan predmeti; fan maqsadi; fan vazifasi.  
 
Nazorat savollari:  
 
1.  Biznes–etiket fanining predmetini qaysi masalalar tashkil qiladi? 
2.  Biznes–etiket fanining asosiy maqsadi nimadan iborat? 
3.  O’quv fanining vazifasi nimadan kelib chiqadi va nimalardan iborat? 

---

 
 
9 
1.3.  Biznes–etiket  fanining  o’quv  rejalarining  boshqa  fanlari  bilan 
bog’liqligi  
 
 
Yuqorida  ko’rsatilgan  bakalavriat  ta’lim  yo’nalishlari  bo’yicha 
bo’lajak  mutaxassislarning  ijtimoiy  va  siyosiy  dunyo  qarashlarini, 
ma’naviy  qiyofasini  hamda  ta’lim  yo’nalishi  bo’yicha  muvaffaqiyatli 
faoliyat  ko’rsatish  uchun  nazariy  bilimlarni  va  amaliy  ko’nikmalarni 
shakllantirish  maqsadida  bir–birlari  bilan  o’zaro  bog’liq  bo’lgan  40  ga 
yaqin  fanlar  o’qitiladi.  Ushbu  fanlar  ichida  “Biznes–etiket”  fanining  ham 
o’ziga  yarasha  o’rni  bo’lib,  u  fanning  asosiy  maqsadi  va  vazifalarida  o’z 
aksini topgan. 
 
Tabiatda birorta narsa o’z–o’zidan sodir bo’lmaydi. Sodir bo’ladigan 
hodisalar  bir–birlariga  bog’liq  bo’ladi.  Fanlar  ham  o’zidan  va  boshqa 
fandan ajralib chiqishi yoki bir necha fanlarning tutashgan joylarida paydo 
bo’lishi  mumkin.  Shu  sababdan  ham  biznes–etiket  fanining  o’quv 
rejasidagi  boshqa  fanlar  bilan  aloqasi  yo’q  deb  aytish  katta  xato  bo’ladi. 
“Biznes–etiket” 
dinshunoslik, 
ruhshunoslik, 
jamiyatshunoslik, 
madaniyatshunoslik, falsafa fanlari bilan chambarchas bog’liq. 
 
Biznes–etiket  fanining  shakllanishida  va  rivojlanishida  dinning 
ahamiyati  juda  ham  katta  bo’lgan.  Uning  ba’zi  bir  masalalari  hozirgi 
zamon  biznes  qoidalariga  aylangan.  Masalan,  Islom  dinida  va  uning 
muqaddas  kitobi  bo’lgan  Qur’oni  Karimda  biznesmenlar  uchun  ahloqiy 
qoidalar  alohida  ta’kidlab  o’tilgan  va  ularga  doimo  amal  qilishga 
undalgan.  Biznesmenlarga  tegishli  asosiy  qoidalardan  eng  muhimi 
tarozidan  urmaslik,  topgan  foydaning  bir  qismini  kambag’al  kishilarga 
berish va boshqalar hisoblanadi. Bugungi kunda bu qoidalar biznesmenlar 
faoliyatining  asaosini  tashkil  qiladi.  Boshqa  dinlar  ham  biznes 
qoidalarining rivojlanishiga katta hissa qo’shgan. 
 
Madaniyatshunoslik va biznes–etiket fanlarining o’rtasida ham uzviy 
bog’liqlik  mavjud,  chunki  biznes-etiket  fani  predmetining  poydevorini 
jamiyatda qabul qilingan etik qoidalari tashkil qiladi. 
 
Ruhshunoslik  va  biznes–etiket  fanlari  o’rtasida  ham  ma’lum  bir 
bog’liqlar  bor.  Ruhshunoslik  fanining  “Mehnat  psixologiyasi”  bo’limida 
mehnat  turiga  xos  xossalarning  kasb  egalariga  ruhiy  ta’siri  o’rganiladi. 
Biznes–etiket fanida esa ular salbiy ta’sirining oldini olish uchun ma’lum 
bir  axloq  va  odob  qoidalariga  biznesmenlarning  rioya  qilish  masalalari 
ko’rib chiqiladi. 
 
Biznes–etiket  fani  falsafa    fani  bilan  ham  chambarchas  bog’liq. 
Ikkala  fan  ham  bir  masala,  ya’ni  ahloq  va  odob  masalalari  bilan 

---

 
 
10 
shug’ullanadi.  Agar  falsafa  fanida  ahloq  va  odobning  kelib  chiqish  tarixi 
va  uning  rivojlanish  qonuniyatlari  o’rganilsa,  biznes–etiket    fanida  esa 
biznes  faoliyatiga  bog’liq  uning  amaliy  tomonlari  o’rganiladi.  Shunday 
qilib,  falsafa  fani  ahloq  va  odobning  mohiyati  va  nazariy  masalalar  bilan 
shug’ullanadi,  biznes–etiket  fani  esa  biznes  sohasida  jamiyatda  qabul 
qilingan ahloq, odob qoida va me’yorlarini o’rganadi. 
 
Biznes–etiket  fanining  uzviy  aloqasi  ko’rsatib  o’tilgan  fanlar  bilan 
chegaralanib  qolmaydi,  uning  ta’lim  yo’nalishlaridagi  turizm,  turistlarga 
xizmat ko’rsatish kabi mutaxassislik fanlari bilan ham  bevosita bog’liqlik 
joylari bor.