T. Xudayshukurov

Tayanch iboralar: 
inson jamiyat mahsuli; urf–odat, rasm–rusum, xizmat etiketi; biznes-etiket. 
 
 
Nazorat savollari: 
1.  Odam boshqalardan ajralgan holda yashay oladimi yoki yo’qmi? 
2.  Odamlarning  jamiyatda  tinch–totuv  yashashining  va  turli  sohalarda 
muvaffaqiyatli  faoliyat  ko’rsatishining  asosida  qanday  qoidalar 
yotadi? 
3.  Biznes–etiketining xizmat etiketidan farqi nimada? 
4.  Biznesmenlar  uchun  biznes–etiket  qoidalarini  bilishning  qanday 
ahamiyati bor? 

---

 
 
14 
3. Biznesmenlar imiji va ijobiy taassurot qoldirish   yo’llari 
3.1. Biznesmenlar imiji  
 
Biznesmenlar  boshqa  fuqarolarga  nisbatan  moddiy  ta’minlangan, 
muloqot,  tijorat  va  tadbirkorlik  qoidalarini  yaxshi  biladigan  shaxslar 
hisoblanadi  va  doimo  halq  nazari  ostida  bo’ladi.  Shu  sababli  ham 
biznesmenlar o’zlari to’g’risida ijobiy taassurot qoldirishiga, hamkorlar va 
halq oldida o’z mavqyeining ortib borishiga katta e’tibor berishlari lozim. 
Halqaro  tajribada  biznesmenlar  to’g’risidagi  ijobiy  taassurotlar  majmuiga 
ularning imiji deyiladi. 
 
Imij  tushunchasi  lotincha  “imago”  so’zidan  olingan  bo’lib,  tom 
ma’noda  timsol  va  o’xshash  degan  ma’noni  beradi.  Keng  ma’noda  esa 
qandaydir  shaxs,  firma,  tovar  mahsuloti  to’g’risida  jamoat  ongida 
shakllangan tasavvur, qiyofa yoki timsol tushuniladi. 
 
Tasavvur,  qiyofa,  timsol  yoki  siymo  (bundan  keyin  taassurot  yoki 
tasavvur deyiladi) umumiy ibora bo’lib, biznesmenlarning tashqi qiyofasi, 
kiyimi  va  kiyinishi,  tozaligi,  yurish–turishi,  hatti–harakati,  muloqot  qilish 
va  har  xil  vaziyatlarda  etiket  qoidalari  bo’yicha  o’zini  tuta  olish  kabi 
tushunchalarni  o’z  ichiga  oladi.  Shuning  uchun  ham  biznesmenlar, 
umuman  odamlar,  to’g’risidagi  umumiy  tasavvur  ularning  hamkorlar  va 
boshqa  suhbatdoshlar  bilan  muloqotga  tushish,  tashqi  qiyofasini, 
kiyinishini,  maxsus  tadbirlarda,  jamoat  joylarida,  ko’chada  va  uyda 
yurish–turishlarini 
hamda 
hatti–harakatlarini 
kuzatish 
natijasida 
shakllanadi.  Biznesmen  to’g’risidagi  shakllangan  umumiy  tasavvurning 
to’planib  va  jamoat  ongida  o’rnab  qolishida  ommaviy  axborot  vositalari, 
tanish–bilishlari  hamda  biznesmen  faoliyati  va  korxonasi  to’g’risidagi 
reklama  katta ahamiyatga ega. 
 
Ijobiy tasavvurning shakllanishida biznesmenning  tashqi qiyofasi va 
kiyinish  tarzi  katta  rol  uynaydi.  Shu  sababli  ham  biznesmenning  tashqi 
qiyofasini  shakllantirish,  yuz–ko’z  tuzilishiga  qarab  kiyimlari  rangini, 
bichilishini  va  tikilishini  tanlash  hamda  uni  kiyish  masalalari  bo’yicha 
maxsus mutaxassislar shug’ullanadi. Ular imijmeykerlar deb ataladi. 
 
Imijmeykerlar  deganda  davlat  arboblari,  siyosatchilar,  artistlar, 
biznesmenlar kabi kishilarning reklamasi bilan shug’ullanadigan, obro’sini 
oshirish,  shuhratini  mustahkamlash  uchun  samarali  imij  strategiyasini, 
taktika  va  texnologiyasini  ishlab  chiqaradigan  mutaxassis  kishilar 
tushuniladi. 
 
 

---

 
 
15